ေျမကမၻာေန႔

ဒီကေန႔ တနဂၤေႏြေန႔ဟာ ၁၉၇၀ ခုႏွစ္ကတည္းက အသိအမွတ္ျပဳခဲ့တဲ့ ေျမကမၻာေန႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ေျမကမၻာေန႔ကို စီစဥ္သူေတြက ဒီကေန႔မွာ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးလႈပ္ရွားမႈ လုပ္ငန္း သန္းေပါင္းတစ္ေထာင္ ျပဳလုပ္ဖို႔ ႏိႈးေဆာ္ေနပါတယ္။

အဲဒီလႈပ္ရွားမႈေတြကေတာ့ အိမ္ကမီးေတြ ပိတ္ထားဖို႔၊ အလုပ္သြားရမယ္ဆိုရင္ အမ်ားသံုး ပို႔ေဆာင္ေရးစနစ္ကို အသံုးျပဳဖို႔နဲ႔ ေဒသတြင္းမွာ စိုက္ပ်ိဳးတဲ့ အစားအစာေတြကို စားသံုးဖို႔ စတာေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာေတာ့ ပထမဆံုး ေျမကမၻာေန႔ကို ၁၉၇၀ ခုႏွစ္ ဧၿပီးလ ၂၂ ရက္ေန႔မွာ စတင္ဆင္ႏႊဲခဲ့တာပါ။ ဒါဟာ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ေဂးေလာ့ နယ္လ္ဆင္ (Gaylord Nelson) က စတင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာ ျဖစ္ၿပီး တႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ေစာင့္ေရွာက္ေရး အသိပညာေပးတဲ့ေန႔ တေန႔ျဖစ္ဖို႔ ရည္ရြယ္ လံႈ႕ေဆာ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ ေျမကမၻာေန႔ကို ႏိုင္ငံေတြ တႏိုင္ငံၿပီး တႏိုင္ငံ တိုးတိုးၿပီး ပါ၀င္လုပ္ေဆာင္ ဆင္ႏႊဲလာၾကၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၄၂ ႏွစ္တုန္းက ပထမဆံုး ေျမကမၻာေန႔ကို ဆင္ႏႊဲၿပီးခဲ့တဲ့ အခ်ိန္ေနာက္ပိုင္းမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ အမ်ားႀကီး ကြာျခားမႈေတြ ရွိလာခဲ့ပါၿပီ။
အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက စက္႐ံုေပါင္း မ်ားစြာကေန မီးခိုးေတြ ေလထုထဲကို အမ်ားႀကီး ထုတ္လႊတ္ေနခဲ့ပါတယ္။ ခဲဓာတ္ပါတဲ့ ဓာတ္ဆီေတြ အသံုးျပဳၿပီး ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ေတြကို ေမာင္းႏွင္ခဲ့ၾကသလို ကားမီးခိုး ထြက္တာေတြလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။ အခုေတာ့ ဒီလိုအခ်က္ေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲႏိုင္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ EPA လို႔ေခၚတဲ့ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႔ ထူေထာင္ခဲ့ၿပီး အစိုးရကေကာ ေဒသ တရားေရးဌာနေတြကပါ ေလထုသန္႔ရွင္းေရး ေရသန္႔ျဖန္႔ျဖဴးေရးအျပင္ ရွားပါးတိရစာၦန္နဲ႔ သစ္ပင္ေတြကို ထိန္းသိမ္းတဲ့ လုပ္ငန္းေတြကို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။

By ဗြီအိုေအ (ျမန္မာဌာန)