“မီးေလာင္ဗံုးဆိုတာက ဓာတ္ဆီ၊ ဘင္ဇင္းနဲ႔ မီးခိုးလိုျပစ္ခဲေစတဲ့ ဓာတ္ေငြ႕ေတြ ပါတယ္။ ထိတဲ့ေနရာမွာ ကပ္သြားၿပီး အပူခ်ိန္ျမင့္မားတဲ့ ကာလမွာ မီးေလာင္ေလ့ရွိပါတယ္။” ဓာတုေဗဒပညာရွင္ ေဒါက္တာခင္ေမာင္ညိဳႏွင့္ ေတြ႔ဆံုျခင္း

အမည္ - ေဒါက္တာခင္ေမာင္ညိဳ
ပညာအရည္အခ်င္း -B.Sc (Chem:) မႏၲေလး၊ M.Sc (ရန္ကုန္)၊ Ph.D (Chem:) (ဆဲလ္ဖုိ႕ဒ္တကၠသိုလ္၊ မန္ခ်က္စတာ)
ရန္ကုန္တကၠသိုလ္တြင္ ဓာတုေဗဒ ကထိကအျဖစ္ ၂၆ ႏွစ္ လုပ္ကိုင္ခဲ့ၿပီး ၁၉၉၁ ခုႏွစ္တြင္ အၿငိမ္းစားယူ။

သပိတ္စခန္းမ်ားအား ႏွိမ္နင္းခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ သပိတ္စခန္းမ်ားရွိ သံဃာေတာ္မ်ားႏွင့္ ေဒသခံမ်ား ဒဏ္ရာျပင္းထန္စြာရရွိမႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ အသုံးျပဳခဲ့သည့္ ဗံုးမ်ားမွာ မ်က္ရည္ယိုဗံုးႏွင့္ မီးခိုးဗံုးမျဖစ္ႏိုင္ဟု အျငင္းပြားေနမႈမ်ား အေပၚ ဓာတုေဗဒ ဘာသာရပ္ျဖင့္ ေဒါက္တာဘြဲ႕ ရရွိထားသူ ေဒါက္တာ ခင္ေမာင္ညိဳႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္း ခဲ့သည္မ်ားကို ျပန္လည္ ေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။

ေမး ။ အခုျဖစ္စဥ္မွာ ဒဏ္ရာရတဲ့သူေတြက အေရျပား အခ်ပ္လိုက္ကြာက်ၿပီး၊ အသားေတြ ခ်ဳိင့္၀င္သြားတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာမွာ လက္ရွိသံုးေနတဲ့ မီးေလာင္ဗံုး၊ မ်က္ရည္ယို ဗံုးေတြမွာေရာ အခုႏွိမ္နင္းမႈမွာ ဒဏ္ရာရသလိုမ်ဳိး ရွိခဲ့ဘူးပါသလား။

ေျဖ ။ ႏိုင္ငံတကာမွာေတာ့ အခုလို ႏွိမ္နင္းလို႔ ဒီလိုဆိုးဆိုးရြားရြား ဒဏ္ရာရတာမ်ဳိး တစ္ခါမွ မျဖစ္ဖူးဘူး။ အခု သံုးစြဲခဲ့တဲ့ မီးခိုးဗံုး၊ မ်က္ရည္ယိုဗံုးလို႔ ဆိုေပမဲ့ အမ်ားစုက မ်က္ရည္ယိုဗံုး၊ မီးခိုးဗံုးလို႔ မယူဆၾကဘူး။ မ်က္ရည္ယိုဗံုး၊ မီးခိုးဗံုးဆိုလည္း အင္မတန္ျပင္းတဲ့ ဗံုးအမ်ိဳးအစား ျဖစ္ရမယ္ ေၾကာက္ဖို႔လည္း ေကာင္းတယ္။ လူေသေစႏိုင္တဲ့ အထိလည္း ျပင္းထန္တာ ေတြ႕ရတယ္။ ဗီယက္နမ္၊ အေမရိကန္စစ္ျဖစ္ေတာ့ အေမရိကန္ေလတပ္က ဟိုခ်ီမင္းၿမိဳ႕ေတာ္နားက ထရန္ဘန္းရြာေပၚမွာ မီးေလာင္ဗံုးေတြ ၾကဲခ်ခဲ့တယ္။ ဒီလိုဗံုးၾကဲေေတာ့ မီးေလာင္ဒဏ္ရာနဲ႔ အ၀တ္ဗလာေျပးလာတဲ့ ကေလးဓာတ္ပံုဟာ သမိုင္း၀င္ဓာတ္ပံု ျဖစ္လာပါတယ္။ ပထမ ကမၻာစစ္မွာကတည္းက သံုးလာခဲ့တဲ့ မီးေလာင္ဗံုး၊ မ်က္ရည္ယိုဗံုး ထိလို႔ ဆိုးရြားတဲ့ ထိခိုက္မႈျဖစ္တာ ဒါပထမဆံုးလို႔ေတာင္ ေျပာလို႔ ရႏိုင္တယ္။

ေမး ။ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို ႏွိမ္နင္းတဲ့အခါမွာ ဘယ္လိုမ်ဳိးဗံုးေတြကို သံုးေလ့ရွိပါသလဲ။

ေျဖ ။ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို ႏွိမ္နင္းတဲ့အခါမွာ မ်က္ရည္ယိုဗံုး၊ မီးေလာင္ဗံုးေတြကို သံုးေလ့ရွိပါတယ္။ မ်က္ရည္ယိုဗံုးမွာက စီအန္နဲ႔စီအက္စ္ဆိုၿပီး ၂ မ်ဳိးရွိပါတယ္။ မ်က္ရည္ယိုတဲ့ ဗံုးေတြကို အမ်ားအားျဖင့္ ဆႏၵျပမႈ၊ ျပန္ေပးလို အၾကမ္းဖက္ သမားေတြကို ႏွိမ္နင္းတဲ့အခါမွာ သံုးေလ့ရွိၿပီး၊ လက္ရွိအသံုးျပဳတဲ့ မ်က္ရည္ယိုဗံုး ၂ မ်ဳိးမွာေတာ့ အဆိပ္ျဖစ္မႈနည္းၿပီး လူထိခိုက္ရင္ ေဆးထုတ္လို႔ရတဲ့ စီအန္ကို ႏိုင္ငံတကာမွာ ပိုသံုးေလ့ရွိပါတယ္။ မီးေလာင္ဗံုး ဆိုတာက ဓာတ္ဆီ၊ ဘင္ဇင္းနဲ႔ မီးခိုးလို ျပစ္ခဲေစတဲ့ ဓာတ္ေငြ႕ေတြပါတယ္။ ထိတဲ့ေနရာမွာ ကပ္သြားၿပီး အပူခ်ိန္ျမင့္မားတဲ့ ကာလမွာ မီးေလာင္ေလ့ရွိပါတယ္။

ေမး ။ ႏိုင္ငံတကာကလည္း သပိတ္စခန္းမွာရွိေနတဲ့ ဆႏၵျပသူေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ေနခ်ိန္မွာ ဆိုးရြားတဲ့ ႏွိမ္နင္းမႈလုပ္လိုက္တာ လက္ရွိေျပာင္းလဲမႈေတြကို ဘယ္လို ျဖစ္လာေစႏိုင္ပါသလဲ။

ေျဖ ။ အစိုးရအေနနဲ႔ သူသံုးတဲ့ ဗံုးအမ်ဳိးအစားကို တရား၀င္ ထုတ္ျပန္ေပးသင့္တဲ့အျပင္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ စံုစမ္းေရးအဖြဲ႕ေတြ ၀င္ေရာက္ စစ္ေဆးခြင့္ ေပးသင့္တယ္။ ေနာက္ၿပီး လက္ပံေတာင္းေတာင္ ျပႆနာကိုလည္း ႏိုင္ငံတကာ စံႏႈန္းေတြျဖစ္တဲ့ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိခုိက္မႈ၊ လူမႈပတ္၀န္းက်င္ ထိခိုက္မႈေတြ စစ္တမ္းလုပ္ခဲ့တာမ်ဳိး ရွိလား ျပန္စစ္ေဆးသင့္တယ္။

ေမး ။ ဓာတုေဗဒ လက္နက္လို႔ ယူဆရတဲ့ အရာေတြနဲ႔ ႏွိမ္နင္းခဲ့တယ္။ ဒီအတြက္ ဒဏ္ရာရတဲ့သူေတြမွာ ဘယ္လိုဆင့္ပြား ေရာဂါမ်ိဳးေတြ ဆက္ျဖစ္ႏိုင္ပါသလဲ။

ေျဖ ။ အတိအက်ေလ့လာထားမႈက ႏုိင္ငံတကာမွာေတာင္ မရွိေသးတဲ့အတြက္ မေျပာႏိုင္ေသးပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ အခုလက္ရွိ ဒဏ္ရာရတဲ့သူေတြက အဆုတ္ထိခိုက္ ႏိုင္သလို လူေတြမွာ ေရာဂါပိုးမႊားမ၀င္ႏုိင္ဖုိ႔ ကာကြယ္ေပးထားတဲ့ အေရျပား ပ်က္စီးသြားတဲ့အတြက္ ေရာဂါအမ်ဳိးမ်ဴိး အလြယ္တကူ ကူးစက္ခံရႏုိင္ပါတယ္။

ေမး ။ ဆရာ့အေနနဲ႔ ျဖည့္စြက္ေျပာလိုတာရွိရင္ ေျပာျပေပးပါ။

ေျဖ ။ ဒီလိုမ်ဳိး ျပသနာေတြက ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ထပ္ျဖစ္လာဦးမွာပါ။ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိဘဲ ျပည္သူ႔အက်ဳိး ဆိုၿပီး အရမ္းကာေရာ ေလွ်ာက္လုပ္ေနရင္ အကုန္လံုး ပ်က္စီးကုန္မွာေပါ့။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရွိတဲ့ ေျမေတြရဲ႕ ၅၄% က အဖိုးတန္သတၴဳ ထြက္ေနတယ္ေလ။ မဆင္မျခင္ ေလွ်ာက္တူးရင္ အကုန္လံုး အခ်ဳိင့္အေပါက္ေတြ ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒုကၡေရာက္သြားမွာေပါ့။ ဒီျဖစ္ရပ္ကို နမူနာယူၿပီး ေနာက္လုပ္မဲ့ စီမံကိန္းေတြမွာ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ထိခိုက္မႈ၊ လူမႈပတ္၀န္းက်င္ ထိခိုက္မႈရွိမရွိ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိစြာ ျပည္သူကိုခ်ျပၿပီး လုပ္ေဆာင္ၾကပါလို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။