ျပင္သစ္ႏိုင္ငံကိုေရာက္ေနတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ မေန႔ကေတာ့ ျပင္သစ္ သမၼတ ဖရန္ဆြာ ေအာ္လန္းနဲ႔ ေတြ႔ဆံုၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို အေထာက္အကူျဖစ္ေစမယ့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြလုပ္ၾကဖို႔ တိုက္တြန္းသြားပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ဒီကေန႔ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ၊
ပါရီၿမိဳ႕ကို လန္ဒန္ကေန အေ၀းေျပးရထားနဲ႔ ေရာက္ရိွလာတာျဖစ္ၿပီး အဲဒီမွာေတာ့ ျပင္သစ္တာ၀န္ရိွသူေတြ က ႀကိဳဆိုခဲ့ပါတယ္။ ညေနပိုင္းမွာေတာ့ ျပင္သစ္သမၼတ ဖရန္ဆြာ ေအာ္လန္းနဲ႕ ေတြ႔ဆံုၿပီး ပူးတဲြသတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြတရပ္ ျပဳလုပ္ပါတယ္။ လက္ရိွ ျမန္မာ ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနေတြအျပင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သတင္းေထာက္ေတြရဲ႕ ေမးျမန္းခ်က္ေတြကို ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြ အတြင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာဆိုသြားတာေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ေတာ့ ကိုသားညြန္႔ဦးက အက်ဥ္းခ်ဳပ္ တင္ဆက္ေပးပါလိမ့္မယ္။
“တကယ့္ ဒီမိုကေရစီအေျခခံဆိုတာလူထုပါ၊ ဒါေၾကာင့္ လူထုကို စြမ္းရည္ ျမႇင့္တင္ေပးမယ့္ အကူအညီ မ်ိဳးေတြ လိုအပ္ပါတယ္။ ျပည္သူ လူထုရဲ႕ လုပ္ႏိုင္စြမ္းရည္ေတြ ဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္လာေအာင္ လုပ္ေပးမယ့္ အကူအညီမ်ိဳးေတြ၊ အခြင့္အလမ္းသစ္ေတြ ဖန္တီးေပးမယ့္ အကူအညီမ်ိဳးေတြ လိုပါတယ္။”
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ သက္ဆိုင္သူအားလံုး ပါ၀င္ဖို႔လိုသလို စစ္မွန္တဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြေပၚဖို႔ ဆိုရင္ လူသစ္ေတြနဲ႔ လမ္းသစ္ေဖာက္ဖို႔ လိုမယ္လို႔ လည္း ျမန္မာ့ ဒီမို ကေရစီေခါင္းေဆာင္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာသြားပါတယ္။ ဖံြၿဖိဳးေရး အေလးေပးမလာ၊ ဒီမို ကေရစီ အေလးေပးမလားဆိုတဲ့ ကိစၥမွာေတာ့ ႏွစ္ခုစလံုးဟာ တႏြယ္ငယ္တစင္ပါ ဆက္ႏြယ္ေနတယ္ ဆိုတာကို ရွင္းလင္းသြားပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ ဒီမိုကေရစီလိုအပ္ေနတဲ့ တခ်ိန္တည္းမွာ စီးပြားေရးအရ ဖြံ႔ၿဖိဳးဖို႔လည္း လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီမုိကေရစီ လိုအပ္ေနတာကို ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မႈနဲ႔ အစားထိုးခိုင္းလို႔ မရပါဘူး။ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈေတြဟာ ဒီမို ကေရစီ အုတ္ျမစ္ကုိ ခုိင္မာေအာင္ အသုံးျပဳရပါလိမ့္မယ္။ ေကာင္းမြန္ႀကံ့ခုိင္တဲ့ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြ တည္ေထာင္ႏုိင္ဖို႔ ဆုိရင္ က်မတို႔ ႏုိင္ငံရဲ႕ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈေတြဟာ ႏိုင္ငံေရးအရ၊ လူမႈေရးအရ၊ စီးပြားေရးအရ တခုနဲ႔တခု အျပန္အလွန္ ဆက္ႏြယ္ေနရပါလိမ့္မယ္။ ဒါဟာ သိပ္လြယ္ကူတဲ့ ကိစၥေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ က်မတုိ႔အေနနဲ႔ အာဏာရွင္ဆန္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေအာက္မွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေနခဲ့ရလိုပါ။ ဒီလို ႏွစ္ေတြ အၾကာႀကီးေနခဲ့ရေပမယ့္ အဲဒီႏွစ္ေတြမွာ က်မတို႔ရဲ႕ လူငယ္ေတြ ႏိုးထၿပီး အနာဂတ္ကို တာ၀န္ယူဖို႔ ျပင္ဆင္ခဲ့ၾကတာေတြကေတာ့ သိပ္ကို အားရစရာေကာင္းတဲ့ အခ်က္ပါ။”
လူငယ္ေတြရဲ႕အခန္းက႑နဲ႔ပတ္သက္လို႔လည္း ေျပာသြားရာမွာ အနာဂတ္အတြက္ လူငယ္ေတြရဲ႕ စြမ္းရည္ျမႇင့္တင္ဖို႔ လိုအပ္ခ်က္နဲ႔ အထူးသျဖင့္ လတ္တေလာမွာ လူငယ္ေတြအတြက္ သက္ေမြး ၀မ္းေက်ာင္းပညာရပ္ေတြလို အကူအညီမ်ိဳးေတြ လိုအပ္ခ်က္ကိုလည္း ထည့္သြင္း ေျပာသြားပါတယ္။
လူႀကီးေတြက ဒီမိုကေရစီအေျခခံအုပ္ျမစ္ကို ခ်ေပးေနခ်ိန္မွာ ဒီအုတ္ျမစ္ကို ခိုင္ခန္႔ေအာင္ လူငယ္ေတြ ဘက္က ထိမ္းသိမ္းရမယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။ လက္ရိွ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ညိႇႏိႈင္း ဆက္ဆံရာမွာေတာ့ ကိုယ္လိုခ်င္တာကို ရေအာင္လုပ္တာထက္ တိုင္းျပည္အတြက္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္မယ့္ အေျဖကို ရွာေဖြ ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို႔ ေျပာသြားပါတယ္။ အေပးအယူ ေစ့စပ္ညိႇႏိႈင္းဖို႔ အဆင္သင့္ မျဖစ္ေသးဘူးဆိုရင္ေတာ့ လက္ေတြ႔က်တဲ့ ႏိုင္ငံေရးလုပ္ငန္းစဥ္ကို ေရြးခ်ယ္ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို႔ ေျပာ ပါတယ္။
“ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ ပါတဲ့သူေတြကို က်မ ယုံၾကည္မႈ ရွိပါသလားဆုိေတာ့ ဒီအခ်ိန္မွာ ယုံၾကည္မႈဆိုတဲ့ အသုံးအႏႈန္းကို ေျပာမေနသင့္ဘူးလို႔ က်မျမင္ပါတယ္။ အလုပ္ဘယ္ေလာက္ လုပ္ၾကမလဲ၊ ဒီလို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းေတြ လမ္းေၾကာင္းမွန္ေပၚ ရွိေနဖို႔အတြက္ က်မတုိ႔ေတာ္ေတာ္ေလး ခက္ခက္ခဲခဲ အလုပ္လုပ္ၾကရပါလိမ့္မယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ ပါ၀င္ေနတဲ့သူေတြ ဘယ္ေလာက္အထိ ရိုးသားမႈရွိတယ္ဆုိတာေတာ့ က်မ မသိပါဘူး။
သမၼတ အေနနဲ႔ ႐ိုးသားမႈ ရွိတယ္ဆုိတာေတာ့ က်မယုံပါတယ္။ တျခားအစိုးရအဖြဲ႔ထဲမွာ ပါတဲ့သူေတြ ကိုယ္စားေတာ့ က်မ ဘယ္သူအတြက္မွ မေျပာႏုိင္ပါဘူး။ အေရးႀကီးတာကေတာ့ ဒီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ျဖစ္စဥ္ လမ္းေၾကာင္း လြဲမသြားေအာင္၊ ေနာက္ျပန္လွည့္မသြားေအာင္ဘဲ က်မတုိ႔ ၀ိုင္းၿပီး ပံ႔ပိုးဖို႔ပါ။  စစ္တပ္အေနနဲ႔လည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းေတြဟာ ဒီမုိကေရစီလိုလားတဲ့ သူေတြ အတြက္တင္ မဟုတ္ဘဲ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတခုထဲက လူတစုအတြက္တင္မဟုတ္ဘဲ တတိုင္းျပည္လုံးအတြက္ဆိုတာ လက္ခံလာဖို႔ လိုပါတယ္။”
ႏိုင္ငံတကာကူညီမႈေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ကေတာ့ အခု ဥေရာပခရီးစဥ္အတြင္းမွာ အာမခံခ်က္ေပးတဲ့ႏိုင္ငံေတြ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္လိုတဲ့ ႏိုင္ငံေတြ ေတြ႔ခဲ့ရတယ္လို႔ ေျပာဆိုသြားပါတယ္။ ရင္းနွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ဆိုတဲ့ေနရာမွာေတာ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို အားေပးတဲ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ လိုခ်င္တယ္ဆိုတာကို အဓိက ေထာက္ျပေျပာသြားပါတယ္။
“ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈအားလုံးကို က်မ လက္ခံတယ္လုိ႔ေတာ့ မေျပာႏုိင္ပါဘူး။ က်မတို႔ လိုခ်င္တာကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာၿပီးသားပါ။ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြဟာ ဒီမိုကေရစီကို အေထာက္အကူျပဳရမယ္၊ လူ႔အခြင့္အေရးကို အေထာက္အကူျပဳရမယ္။ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးကို ထိမ္းသိမ္းကာကြယ္မယ့္  က်င့္၀တ္ အျပည့္အ၀ ေစာင့္စည္းမယ့္ အေျခခံေပၚမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ပါ။”
မၾကာေသးခင္က ျမန္မာႏိုင္ငံအေနာက္ျခမ္း ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းျဖစ္ခဲ့တဲ့ အဓိကရုန္းေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အေျခအေနနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အျမင္ကိုလည္း ေမးျမန္းၾကပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဒါဟာ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈအားနည္းတာနဲ႔ ၀န္ထမ္းအခ်ိဳ႕ အက်င့္ပ်က္မႈ လာဘ္စားမႈေတြကို ေျဖရွင္းဖို႔လိုမယ္လို႔ ေျဖဆိုသြားပါတယ္။
“အခု လတ္တေလာ အရင္ဆံုးေဆာင္ရြက္ရမွာက တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ ရိွလာေစဖို႔ပါ။ ရခိုင္ျပည္နယ္ မွာျဖစ္ေနတဲ့ ကိစၥမွာ စဥ္းစားစရာ အခ်က္ ႏွစ္ခ်က္ရိွပါတယ္။ တခုကေတာ့ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ ဆိုင္ရာ ဥပေဒကိစၥပါ။ ဒီ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ ဥပေဒဟာ ႏိုင္ငံတကာ စံႏႈန္းစံထားနဲ႔လည္း ကိုက္ညီရပါလိမ့္မယ္။ မွ်မွ်တတနဲ႔ ထိထိေရာက္ေရာက္ျဖစ္ဖို႔လိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဥပေဒစိုးမိုးေရးကိစၥကို ေျပာေနတာပါ။ ႀကီးႀကီးမားမား ျပႆနာျဖစ္ေနတာ တခ်က္က ဘယ္သူက ႏုိင္ငံသားလဲ ဘယ္သူက ႏိုင္ငံသား မဟုတ္ဘူးလဲဆိုတာ အျငင္းပြားေနတဲ့ကိစၥပါ။ ဒါကို ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒအခ်က္အလက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရးအပိုင္းေတြနဲ႔ပဲ ဆံုးျဖတ္ရပါမယ္။
၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ အက်င့္ပ်က္လာဘ္စားမႈကလည္း ႀကီးမားတဲ့ ျပႆနာပါ။ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးဌာနက နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ကိစၥရပ္ေတြမွာ အက်င့္ပ်က္လာဘ္စားမႈေတြရိွတယ္ဆိုၿပီးေတာ့လည္း လူေျပာမ်ား ပါတယ္။ ၀န္ထမ္းေတြ ထိထိေရာက္ေရာက္ကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မယ္၊ ဥပေဒကိုလည္း ထိထိေရာက္ေရာက္ လိုက္နာက်င့္သံုးမယ္ဆိုရင္ ျပႆနာအခ်ိဳ႕ကို ခ်က္ျခင္းကိုင္တြယ္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ဒီလို ကိစၥမ်ိဳးဆိုတာ ေနခ်င္းညခ်င္းေတာ့ ကိုင္တြယ္လို႔မရပါဘူး။ အခ်ိန္ယူရပါမယ္။”
ပူးတဲြသတင္းစာရွင္းလင္းပဲြမွာရိွေနတဲ့ ျပင္သစ္သမၼတ ဖရန္ဆြာ ေအာ္လန္ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဒီမို ကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္း ေတြကို ျပင္သစ္အေနနဲ႔ အတတ္ႏိုင္ဆံုးကူညီအားေပးသြားမယ္ လို႔ ျပင္သစ္ ဘာသာစကားနဲ႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ ပါ၀င္ ပတ္သက္ေနသူေတြ အားလံုးကို ေထာက္ခံ သြားမွာျဖစ္ၿပီး ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကိုလည္း ျပင္သစ္ႏိုင္ငံကို အလည္ လာေရာက္ဖို႔ ဖိတ္ၾကား လိုက္ပါတယ္။ ျပင္သစ္အေျခစိုက္ တိုတယ္ေရနံကုမၸဏီအေန နဲ႔ ျမန္မာႏို္င္ငံတြင္း ရင္းနွီးျမဳပ္ႏွံရာမွာ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိမ္းသိမ္းေရးနဲ႔ အလုပ္သမား အခြင့္အေရးေတြကို ေလးစား လိုက္နာေနၿပီး အကယ္လို႔ ဒီအေပၚ မေက်မနပ္ တိုင္ၾကားမႈ ရိွရင္လည္း သူသိလိုတယ္ လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ျပင္သစ္သမၼတနဲ႔အတူ ပူးတဲြသတင္းစာရွင္းလင္းပဲြအတြင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေျပာဆိုသြားတာေတြကို အႏွစ္ခ်ဳပ္ တင္ဆက္ေပးသြား တာပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ၁၇ ရက္ၾကာ ဥေရာပခရီးစဥ္အတြင္း အခု ျပင္သစ္ႏိုင္ငံကို ေနာက္ဆံုး၀င္ေရာက္လာျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အရင္ ဆြစ္ဇာလန္၊ အိုင္ယာ လန္၊ ေနာ္ေ၀းနဲ႔ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံေတြမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကို ႏိုင္ငံအႀကီးအကဲတဦးလို ႏိုင္ငံေတြက ဆက္ဆံ ႀကိဳဆိုသလိုပဲ အခု ျပင္သစ္ခရီးစဥ္မွာလည္း ႏိုင္ငံအႀကီးအကဲတဦး လာေရာက္သလို ျပင္သစ္ သမၼတနဲ႔ ပူးတဲြသတင္းစာရွင္းလင္းပဲြလုပ္ခဲ့သလို မေန႔ညပိုင္းမွာ ျပင္သစ္သမၼတ ဖရန္ဆြာေအာ္လန္း က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ညစာ သမၼတရဲ႕ Elysee နန္းေတာ္မွာ ညစာ တည္းခင္း ဧည့္ခံပါတယ္။
လူ႔အခြင့္အေရးအတြက္ သူမတူေအာင္ ႐ုန္းကန္ႀကိဳးပမ္း တိုက္ပဲြ၀င္မႈအတြက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကို ျပင္သစ္ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ဂုဏ္ျပဳ ႀကိဳဆိုမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံျခားေရး ဌာနကလည္း ေၾကညာခဲ့ ပါတယ္။ ဒီကေန႔မွာေတာ့ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Laurent Fabius နဲ႔ ေတြ႔ဆံုၿပီး ႏိုင္ငံျခားေရး အေဆာက္အအံု၀န္းထဲမွာ လြတ္ေျမာက္ေရး အမွတ္တရ သစ္ပင္ကိုလည္း စိုက္ပ်ိဳးဖို႔အစီအစဥ္ရိွပါတယ္။ ဒီကေန႔ ညပိုင္းမွာေတာ့ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးက ညစာ တည္ခင္းဧည္ခံဖို႔ရိွပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ျပင္သစ္လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္က ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုဖို႔ရိွသလို ျပင္သစ္မွာရိွတဲ့ အစိုးရ မဟုတ္တဲ့အဖဲြ႔အစည္းေတြ၊ ေနာက္ ျမန္မာအသိုင္းအ၀ိုင္းကိုလည္း သီးျခားေတြ႔ဆံုမွာျဖစ္ပါတယ္။ ပါရီၿမိဳ႕ေတာ္၀န္ကလည္း အရင္ ခ်ီးျမႇင့္ထားတဲ့ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ႏိုင္ငံသားဆုကို ကိုယ္တိုင္ အပ္ႏွင္းပဲြ အထိမ္းအမွတ္ကိုလည္း ျပဳလုပ္ဖို႔ရိွပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးေန႔မွာေတာ့ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံ Sorbonne တကၠသိုလ္မွာ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ အေမးအေျဖ ေဆြးေႏြးခန္း ျပဳလုပ္မယ္လို႔လည္း သိရပါတယ္။
ဒီကေန႔မွာေတာ့ တခ်ိန္က နာဇီဖက္ဆစ္ေတြကို ခုခံေတာ္လွန္ခဲ့တဲ့ နာမည္ႀကီး ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရး သမား အသက္ ၉၀ ေက်ာ္အရြယ္ Stephane Hessel နဲ႔လည္း ေတြ႔ဆံုမယ္လို႔ သိရပါတယ္။ Mr.Hessel ဟာ ဒုတိယကမၻာစစ္ၿပီးေနာက္ ႏိုင္ငံတကာလူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ပဋိဉာဥ္စာတမ္းကို တည္းျဖတ္ ျပဳစုခဲ့သူတဦးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။