ကခ်င္စစ္ေျပးဒုကၡသည္ ကေလးအမ်ားစု စာသင္ခြင့္ မရေသး

လိုင္ဇာရွိ ေက်ာင္းတေက်ာင္းမွ မူလတန္း ကေလးငယ္မ်ား (ဓာတ္ပံု – နန္းဆိုင္ႏြမ္ / ဧရာဝတီ)

ယခုအခ်ိန္ထိ ကခ်င္စစ္ေျပး ဒုကၡသည္စခန္းတခ်ိဳ ႔တြင္ ေနထိုင္သည့္ ကေလးငယ္အမ်ားစုမွာ စာသင္ခြင့္ မရေသးေၾကာင္း သိရသည္။

ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) ႏွင့္ ျမန္မာအစိုးရတပ္တို႔ အၾကား စစ္ပြဲ တႏွစ္ေက်ာ္ ၾကာျမင့္သည္အထိ ျဖစ္ပြားေနရာ စစ္ေဘးမွ ေရွာင္ေျပးေနရသည့္ ကေလးငယ္ အမ်ားစုသည္ ပညာေရးအတြက္ စာသင္ခြင့္ မရေသးဘဲ စာသင္ရန္အတြက္ အခက္အခဲျဖစ္ေနေသးေၾကာင္း တရုတ္နယ္စပ္ အနီးရွိ မိုင္တိုင္ ၈ ဒုကၡသည္ စခန္းမွ စခန္း တာ၀န္ရွိသူ တဦးက ဧရာ၀တီ သတင္းဌာနသို႔ ေျပာသည္။
“ဒီစခန္းက ကေလးေတြ အတြက္ စာသင္ေက်ာင္းေဆာင္ ေဆာက္လုပ္ မၿပီးေသးတာနဲ႔ ကေလးငယ္ေတြ အတြက္ ဖတ္စာအုပ္၊ ေရးတဲ့ စာအုပ္ စုေနရတာေၾကာင့္ စာသင္တာ ေနာက္က်ေနတာပါ။ ေနာက္လထဲမွာေတာ့ သင္ႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနပါတယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။
ပံုမွန္အားျဖင့္ ျမန္မာျပည္တြင္းရွိ ေက်ာင္းမ်ားကို ဇြန္ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ဖြင့္ေလ့ရွိရာ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္ ကေလးအမ်ားစုသည္ ၂ လနီးပါးခန္႔ သခၤန္းစာမ်ား ေနာက္က်ေနၿပီျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ စခန္း အတြင္း ေနထိုင္သည့္ ကေလးငယ္မ်ားသည္ ယမန္ႏွစ္က စစ္ေဘးဒဏ္ေၾကာင့္ စာေမးပြဲ မေျဖဆိုခဲ့ရဘဲ စာသင္ႏွစ္ တႏွစ္ နားလုိက္ရေၾကာင္း၊ ကိုယ္ေတြ ရင္ဆုိင္ခဲ့ရေသာ စစ္ပြဲမ်ားအား ထိတ္လန္႔ ေနၾကေၾကာင္း သိရသည္။
အဆိုပါ စခန္းတြင္ ေနထိုင္သည့္ အသက္ ၁၀ ႏွစ္ခန္႔အရြယ္ ကေလးတဦးက “စာသင္ခ်င္တယ္။ အရင္တုန္းက ဆိုရင္ အခုလို အခ်ိန္ဆို စာသင္ေနရၿပီ။ အခု စာမသင္ရေသးေတာ့ အိမ္မွာပဲ ေနေနရတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကိုယ့္အိမ္လည္း မဟုတ္ဘူး။ရြာကို လည္း ျပန္ခ်င္တယ္။ စစ္တိုက္တာကိုေတာ့ ေၾကာက္တယ္” ဟု ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
အလားတူ မုိင္တိုင္ ၆ စခန္းတြင္ ေနထုိင္သည့္ ကေလးငယ္မ်ား သည္လည္း ယခုလက္ရွိ အခ်ိန္ထိ စာသင္ၾကားခြင့္ မရေသးေၾကာင္း ၾကားသိရသည္။ အဆိုပါ မိုင္တိုင္ ၆ စခန္းသည္ ျမန္မာႏွင့္ တရုတ္နယ္စပ္ အနီးတြင္ တည္ရွိၿပီး စခန္းကို အကူအညီေပးလိုသူမ်ား သြားေရာက္ရန္ ခက္ခဲေနသည့္ ေနရာတြင္ တည္ရွိကာ စား၀တ္ေနေရး အတြက္ပါ ခက္ခဲေနသည့္
စခန္း တခုျဖစ္သည္။
ကခ်င္ေဒသ စစ္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ေက်းရြာမ်ားမွ လိုင္ဇာၿမိဳ႕ေပၚသို႔ ေရွာင္ေျပးလာသည့္ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္ မ်ားျပားလွသျဖင့္ လိုင္ဇာၿမိဳ႕ေပၚရွိ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားသည္လည္း  ေက်ာင္းသားႏွင့္ စာသင္ခံု မေလာက္ငွမႈမ်ား ႀကံဳေတြ႔ေနရၿပီး ေက်ာင္းသား မ်ားကို အခ်ိန္ခြဲကာ စာသင္ၾကား ေနရေၾကာင္း သိရသည္။
“ဒီေက်ာင္းက အရင္ကထက္ ကေလးေတြမ်ားလာေတာ့ စာသင္ခ်ိန္ေတြ ခြဲထားရတယ္။ မူလတန္းဆိုရင္ မနက္ပိုင္း၊ အလယ္တန္းနဲ႔ အထက္တန္းက ညေနပိုင္းမွာ သင္ရတယ္။ အဓိကကေတာ့ ထိုင္ခံုေတြေလာက္တယ္ အခုေတာ့ ထိုင္ခံုေတြမေလာက္ငွဘူး။ ၿပီးေတာ့ ဒီေက်ာင္းက ကေလးေတြကို ျမန္မာအစိုးရ ျပဌာန္းထားတဲ့ စာအျပင္ ကခ်င္စာလည္း သင္ၾကားေပးပါတယ္” ဟု လိုင္ဇာရွိ ကခ်င္ျပည္ လြတ္လပ္ေရး အဖြဲ႕ (KIO) က ထူေထာင္ေပးထားသည့္ ေက်ာင္းတြင္ စာသင္ၾကားေနသည့္ ဆရာမတဦးက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
စစ္ေၾကာင့္ ထြက္ေျပးလာရသည့္ မိဘေပ်ာက္ဆံုးေနေသာ ကေလးငယ္ တခ်ိဳ႕ကို ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားက ေစာင့္ေရွာက္ ထားရၿပီး ျပည့္၀သည့္အာဟာရ မရရွိသည့္ အျပင္ မိဘမ်ားႏွင့္ ကြဲကြာေနသည့္ အတြက္ စိတ္ဒဏ္ရာရရွိကာ ပညာေရး က႑တြင္လည္း စိတ္ပါ၀င္စားမႈ အားနည္းေနသည္ကို ေတြ႔ရသည္။
၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဇြန္လက အစိုးရတပ္မ်ားႏွင့္ KIA တို႔အၾကား တိုက္ပြဲမ်ား ျပန္လည္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာေၾကာင့္ တႏွစ္တာ ကာလအတြင္း ဒုကၡသည္ ေသာင္းခ်ီ၍ အိုးအိမ္ စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကရၿပီး နယ္ေျမ တည္ၿငိမ္မႈ မရရွိေသးသျဖင့္
ေနရပ္ရင္းသို႔ မျပန္ႏိုင္ ၾကေသးေခ်။
လက္ရွိအေျခအေနအရ ၎ဒုကၡသည္မ်ားသည္ တရုတ္ – ျမန္မာနယ္စပ္ တရုတ္ျပည္ဘက္ျခမ္းရွိ ဒုကၡသည္ စခန္း ၂ ခု အပါအဝင္ KIO ေစာင့္ေရွာက္ထားသည့္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ ေနထုိင္လွ်က္ ရွိသည္။
KIO ႏွင့္ အစိုးရသည္ အပစ္ရပ္ရန္အတြက္ တရားဝင္ႏွင့္ အလြတ္သေဘာ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ရွိေနသည့္ အခ်ိန္ကာလ အတြင္း၌ပင္ တုိက္ပြဲမ်ား ဆက္လက္ ျဖစ္ပြားေနသည္။ ယခု လဆန္းပိုင္းက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲ ျပဳလုပ္ရန္ စီစဥ္ခဲ့ေသာ္လည္း ေဆြးေႏြးၾကမည့္ ေနရာကို ႏွစ္ဘက္ ညႇိႏႈိင္း၍ မရေသးေသာေၾကာင့္ ယခုအခ်ိန္တုိင္ေအာင္ ေဆြးေႏြးပြဲ မက်င္းပႏုိင္ေသးေပ။