“ရခိုင္ျပည္နယ္ တည္ၿငိမ္ဖို႔ ေနာက္ကြယ္ ပေယာဂ ရွာဖို႔လိုတယ္”

အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈမ်ား က်ယ္ျပန္႔လာသျဖင့္ ရပ္ရြာကို အကာအကြယ္ေပးရန္ ရွိရာ တုတ္၊ ဓား ဆြဲ၍ထြက္လာၾကသူမ်ား (ဓာတ္ပံု- Reuters)

ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ဇြန္လ ၈ ရက္ေန႔က ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးတာင္ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားက စတင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ အဓိက႐ုဏ္း အၾကမ္းဖက္မႈ ျဖစ္စဥ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေနာက္ကြယ္တြင္ အၾကမ္းဖက္လိုေသာ လူတစု၏ ပေယာဂမ်ား ပါဝင္ေၾကာင္း ရန္ကုန္ အေျခစိုက္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံလံုး ဆိုင္ရာ အစၥလမ္ ဘာသာေရး အဖဲြ႔ႀကီးက ေျပာဆို လိုက္သည္။

တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းမႈ ရရွိေစရန္ အစိုးရက ဦးေဆာင္ လုပ္ကိုင္ေန ေသာ္လည္း သာမန္ မဟုတ္ေသာ ေနာက္ကြယ္မွ အဖ်က္ပေယာဂ  ရွိေနျခင္းေၾကာင့္ ထိေရာက္မႈ အားနည္း ေနေၾကာင္း၊ တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းမႈ ရရွိရန္ အစိုးရ အေနျဖင့္ ဆူပူမႈမ်ား ျဖစ္ေစရန္ လုပ္ေဆာင္ ေနေသာ အဖြဲ႔ကို ေဖာ္ထုတ္ အေရးယူရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း အစၥလမ္ ဘာသာေရး အဖဲြ႔ႀကီးက ဆိုသည္။
ထို အဖြဲ႔သည္ ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္း အၾကမ္းဖက္မႈ မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစိုးရ သတင္းစာက အေရးအသား အသံုးအႏႈန္း အေပၚ အဖြဲ႔တာဝန္ရွိသူမ်ား ကိုယ္တိုင္ အစိုးရႏွင့္ တရားဥပေဒ ေဘာင္အတြင္းမွ ေျဖရွင္းလ်က္ရွိၿပီး လမ္းေပၚထြက္ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ျခင္းမ်ား မျပဳလုပ္ၾကရန္ ေမတၱာရပ္ခံ တားျမစ္ခဲ့ေသးသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ျဖစ္ပြားမႈ အေျခအေနမ်ား၊ ေနာက္ဆံုးအေျခအေနမ်ားႏွင့္ သေဘာထားအျမင္မ်ားကို ဧရာဝတီ သတင္းေထာက္ ေက်ာ္ခ က အမွတ္-၂၁၄၊ ဗိုလ္ဆြန္ပက္ လမ္း၊ ပန္းဘဲတန္းၿမိဳ႕နယ္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အစၥလမ္ ဘာသာေရး အဖဲြ႔ႀကီး၏ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဦးေက်ာ္ခင္ ႏွင့္ ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းထားသည္။
ေမး ။    ။ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲမွာျဖစ္ခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈအေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရကေတာ့ တည္ၿငိမ္ေနၿပီလို႔ ေျပာတယ္။ ဘယ္ေလာက္ အတိုင္းတာထိ တည္ၿငိမ္ေနၿပီလဲ ခင္ဗ်။
ေျဖ ။    ။ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ေနရာေတြအားလံုးမွာ ဒီေန႔ထိေတာ့ ေအးသြားၿပီလို႔ေျပာလို႔ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ Stable (တည္ၿငိမ္မႈ) မျဖစ္ေသး ဘူး။ တခ်ဳိ႕ေနရာေတြမွာ တဘက္နဲ႔ တဘက္ သူကပဲ ငါတို႔ကို လာ႐ိုက္မလား၊ ငါကပဲ သူ႔ကို ႐ိုက္မလားဆိုတဲ့ အျမင္ေစာင္းၿပီး ရန္ေဆာင္ေနတဲ့ အုပ္စုေတြရွိတယ္။ သံသယေတြရွိေနၾကတုန္း အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ Stable မျဖစ္ေသးဘူး။
ေမး ။    ။ WFP တို႔ UNHCR တို႔အေျပာအရေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြက ၉ ေသာင္းေက်ာ္ေတာင္ ရွိေနတယ္လို႔ ဆိုတယ္။ ဒီ ဒုကၡသည္ ေတြကိုေရာ ဆရာတို႔အဖြဲ႔အေနနဲ႔ အကူအညီေတြ သြားေပးဖို႔ ရွိလား။
ေျဖ ။    ။ အတိအက် စာရင္းကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ ေျမျပင္သြားၿပီးေကာက္လို႔ မရေသးဘူးဗ်။ အခက္အခဲေတြ ရွိေနေသး တယ္။ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ စားနပ္ရိကၡာနဲ႔ ေဆးဝါး၊ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး ပံ့ပိုးဖို႔ ကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔ ေကာ္မတီလည္း ဖြဲ႔ထားၿပီးပါၿပီ။ အဲဒီအတြက္ သက္ဆိုင္ရာ သမၼတ႐ုံးနဲ႔ အျခား အစိုးရ႐ုံးေတြကိုလည္း စာပို႔ထားပါတယ္။ ခုေတာ့ ပထမအဆင့္ ေဆာင္ရြက္ေနပါၿပီ၊ လက္ေတြ႔က်က် ကြင္းဆင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ကေတာ့ အေျခအေန မေပးေသးပါဘူး။
လတ္တေလာေတာ့ အေရးတႀကီးလိုအပ္ေနတဲ့ ေဆးဝါးကိစၥကိုေတာ့ ဦးစားေပးအျဖစ္နဲ႔ ဗုဒၶဟူးေန႔ေလာက္ သြားၿပီးပို႔ဖို႔ အစီအစဥ္ ရွိပါတယ္။ က်န္တဲ့ စားနပ္ရိကၡာေတြ ပို႔ေပးဖို႔ေတာ့ စိုင္းျပင္းေနရတဲ့ အေနအထားမွာ ရွိေနပါတယ္။
ေမး ။    ။ ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ လက္ရွိ ရင္ဆိုင္ႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ရွင္းျပေပးပါဦး ဘယ္လို အခက္ အခဲ ေတြ ရွိလဲဆိုတာ။
ေျဖ ။    ။ အေျခအေနေတြက တည္ၿငိမ္မႈမရွိေသးေသာ္လည္း အခက္အခဲေတြက ရွိေနပါတယ္။ ရိကၡာကေတာ့ မွ်ေဝ စားေသာက္ ေနရတဲ့ အေနအထား ရွိေနပါတယ္။
ေမး ။    ။ အၾကမ္းဖက္မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့တာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရက လိုက္လံဖမ္းဆီးမႈေတြ ျပဳလုပ္ေနတယ္လို႔ သတင္းေတြ ထြက္ ေနတယ္။ ဒီ အေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေျပာျပလို႔ရႏိုင္မလား ခင္ဗ်။
ေျဖ ။    ။ အၾကမ္းဖက္မႈ ႏွစ္ဘက္စလံုး ျဖစ္တဲ့လူေတြကို တာဝန္ရွိသူေတြက ဖမ္းဆီးအေရးယူေနပါတယ္။ အဲဒါ က်ေနာ္တို႔လည္း ေတြ႔ေနရပါတယ္။ အေရအတြက္ အတိအက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေျပာလို႔မရေသးဘူးဗ်။ ဘာျဖစ္လို႔လည္း ဆိုေတာ့ အခုဟာက ဘာ မွ ထုတ္ျပန္ထားတာ မရွိေသးဘူးေလ။ ဥပမာ ရေသ့ေတာင္ အၾကမ္းဖက္မႈမွာ လူ ၂၂ ေယာက္ကို ဖမ္းဆီးထားလိုက္ၿပီ အဲဒါမ်ဳိးကိုေတာ့ သတင္းေတြအရ ၾကားသိေနရတာေပါ့ေနာ္။
ေမး ။    ။ အခုျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြမွာ တဘက္ႏိုင္ငံသားေတြ ပါဝင္တယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲေျပာဆိုမႈေတြလည္း ၾကားေန တယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဆရာတို႔ သိထားရသေလာက္ ရွင္းျပေပးပါဦးခင္ဗ်။
ေျဖ ။    ။ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဥပေဒေၾကာင္းအရ၊ သမိုင္းေၾကာင္းအရ၊ ပထဝီအေနအထားအရ၊ ႏိုင္ငံေရး သေဘာတရား အရ ႐ိုးသားစြာေျဖရွင္းရမယ့္ ကိစၥျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ လတ္တေလာေတာ့ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဘာမွ ေျပာလို႔ မရေသးပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ေတာ့ အၾကမ္းဖက္မႈမွန္သမွ်ကို မလိုလားဘူး။ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးအတြက္ တတ္ႏိုင္တဲ့ ဘက္က အစြမ္းကုန္ႀကိဳးစားသြားမယ္။

စစ္ေတြၿမိဳ႕ေပၚရွိ ဒုကၡသည္စခန္း တခု ျမင္ကြင္း (ဓာတ္ပံု – ခင္ၾသ / ဧရာဝတီ)

ေမး ။    ။ အခုျဖစ္သြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္စဥ္အေပၚ ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အစၥလမ္ ဘာသာေရးအဖဲြ႔ႀကီးအေနနဲ႔ ဘယ္လိုျမင္ လဲ ခင္ဗ်။
ေျဖ ။    ။ ဒါက လူတေယာက္ အုပ္စု တစုရဲ႕ ဥပေဒမဲ့ ရမ္းကားမႈမွ ျဖစ္တဲ့ကိစၥပဲေလ။ ဥပေဒမဲ့ ျဖစ္တဲ့ကိစၥကို ပေယာဂ ေပါင္းၿပီး ေတာ့ ဆူပူမႈျဖစ္ေအာင္ လုပ္တာပဲ။ အဲဒီကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ ရႈတ္ခ်တယ္။ မျဖစ္သင့္ဘူး။ ႏိုင္ငံေတာ္ တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းေရးကို တိုက္႐ိုက္ ထိခိုက္တယ္။ က်ေနာ္္တို႔ အေနနဲ႔ လံုးဝ မလိုလားဘူး။
လုပ္ငန္းမွာ ပေယာဂ ပါရင္ ဒီပေယာဂကို ရွာဖို႔လိုတယ္ေလ။ ဒီပေယာဂကို အဆံုးသတ္လိုက္မွပဲ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးက ရမွာကိုး က်ေနာ္ တို႔လည္း သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရေတြကို တင္ျပေနပါတယ္။ ဒီပေယာဂကို ရွာပါ။ ရွာၿပီး အဆုံးသတ္လိုက္ရင္ အကုန္လံုး ၿငိမ္းခ်မ္းသြားမွာပါ။
ေမး ။    ။ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈေတြ ရရွိဖို႔ အတြက္ ဘာေတြလိုအပ္မလဲ။ ဆရာတို႔ အဖြဲ႔အေနနဲ႔ ေရာ ဘာေတြလုပ္ေပးႏိုင္မလဲ။ ဘာေတြ လုပ္ေပးေနတာေရာ ရွိလဲခင္ဗ်။
ေျဖ ။    ။ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈကို တည္ေဆာက္တဲ့ ေနရာမွာ တဘက္နဲ႔ တဘက္ သံသယ ကင္းရွင္းဖို႔ လိုတာေပါ့ေနာ္။ သံသယ ကင္းရွင္းၿပီး ေတာ့ ေမတၱာေပါင္းစပ္ၿပီးေတာ့မွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးက တည္ေဆာက္လို႔ရမွာကိုး အဲဒီေတာ့ သံသယ ကင္းရွင္းေရး လုပ္ငန္းေတြ တဘာသာ နဲ႔ တဘာသာ၊ လူမ်ဳိးတမ်ဳိးနဲ႔ တမ်ဳိး သဟဇာတျဖစ္ေအာင္ ေနထိုင္ ျပဳမူ ဆက္ဆံသြားၿပီးေတာ့ ကိုယ့္အေၾကာင္းသူသိ၊ သူ႔အေၾကာင္း ကိုယ္သိၿပီးေတာ့ သံသယ ကင္းရွင္းေရးလုပ္ငန္းကို ပထမ ဦးစြာ ေဆာင္ရြက္ရပါမယ္။ ဒုတိယကေတာ့ ေမတၱာတရား နဲ႔ ေပါင္းစပ္ၿပီး လုပ္ရပါမယ္။ ဒါမွ ဘယ္အရာမဆို ၿငိမ္းခ်မ္းမွာပါ။
ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္တို႔ အစၥလမ္ ဘာသာေရး အဖြဲ႔အစည္းအေနနဲ႔ ကေတာ့ ေမတၱာရပ္ခံ ပန္ၾကားလႊာေတြ၊ သေဘာထား ေၾက ညာခ်က္ေတြ ထုတ္ျပန္တယ္။ တဘက္ကလည္း ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ားစုရွိတဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃ မဟာနာယက ကို ေလွ်ာက္တင္ပါတယ္။ ၾသဝါဒ ခံယူပါတယ္။ ျဖစ္ပြားရာေဒသက တိုင္းရင္းသား ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ားနဲ႔ ေတြ႔ဆံု ၿပီးေတာ့ ဒီကိစၥ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ဖို႔အတြက္ ေဆာင္ရြက္ပါတယ္။ ေရွ႕ဆက္ၿပီးလည္း တိုးျမွင့္ေဆာင္ရြက္သြားမွာပါ။ က်ေနာ္တို႔ ဘာသာ ဝင္ေတြကိုလည္း ႏိုင္ငံ့သားေကာင္း ပီသေအာင္လည္း သာသနာရဲ႕အဆံုးအမအတိုင္း ေနထိုင္ဖို႔လည္း က်ေနာ္တို႔ ေဆာ္ၾသ ေနပါတယ္။
ေမး ။    ။ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲမွာျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနေတြ အျမန္ဆံုး တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းသြားဖို႔အတြက္ ဘယ္အခ်က္က အေရးအႀကီး ဆံုးျဖစ္မလဲဗ်။
ေျဖ ။    ။ သံသယကင္းၿပီးေတာ့ တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ ေမတၱာနဲ႔ ေပါင္းစပ္မွပဲၿပီးမွာ၊ ပေယာဂဆိုလည္း ဒီပေယာဂႀကီးကို အားလံုး တာဝန္သိသိနဲ႔ တြန္းလွန္ တိုက္ခိုက္ဖို႔ လိုတာေပါ့။ ဒီလိုအဖ်က္အေမွာင့္လုပ္ငန္းေတြ လုပ္မယ့္ ပေယာဂ ကဘာလဲ။ အားလံုး ႏွစ္ဘက္ႏွစ္လမ္းက သိၿပီးေတာ့ ေခ်မႈန္းလိုက္မယ္ဆိုရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးက အျမန္ဆံုး ရရွိသြားမွာပါ။
ေမး ။    ။ အခု အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရရဲ႕ ကိုင္တြယ္ပံုနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဆရာတို႔အေနနဲ႔ေရာ ေက်နပ္၊ အားရ မႈရွိရဲ႕လား။
ေျဖ ။    ။ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနတဲ့အေပၚမွာ က်ေနာ္တို႔ တင္ျပခ်က္ေတြကိုေတာ့ အစိုးရက လုပ္ေပးပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း ပေယာဂ ပါေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ လုပ္သေလာက္ေတာ့ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ အားနည္းေနတယ္ေပါ့ေနာ္။ သို႔ေသာ္လည္း ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရအေနနဲ႔ အတတ္ႏိုင္ဆံုး အေကာင္းဆံုး နည္းလမ္းေတြနဲ႔ လုပ္ေနပါတယ္။   ။