အစိုးရသစ္ လက္ထက္တြင္ ၀န္ႀကီးဌာနအခ်ိဳ႕ႏွင့္ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရအဖြဲ႕တို႔မွ ျပည္တြင္း မီဒီယာမ်ားအား တတိယအႀကိမ္ တရားစြဲ၊ လွ်ပ္တစ္ျပက္ သတင္းဂ်ာနယ္ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္အား ပုဒ္မ ၅၀၅ (ခ)(ဂ) တို႔ျဖင့္ တရားစြဲ

၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီး ေပၚေပါက္လာေသာ အရပ္သားအစိုးရ အဖြဲ႕မွ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ၏ ပထမဆံုး မိန္႔ခြန္းတြင္ စတုတၳမ႑ဳိင္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အေလးေပး ေျပာၾကားခဲ့ေသာ္လည္း တစ္ႏွစ္ေက်ာ္သာ ရွိေသးေသာ အစိုးရသက္တမ္း အတြင္း၌ ျပည္တြင္း မီဒီယာမ်ားကို ၀န္ႀကီးဌာနအခ်ဳိ႕ႏွင့္ အစိုးရအဖြဲ႕မ်ားက တရား စြဲဆိုမႈမ်ားရွိခဲ့ရာ တတိယအႀကိမ္ အျဖစ္ လွ်ပ္တစ္ျပက္ သတင္းဂ်ာနယ္ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္အား ပုဒ္မ ၅၀၅ (ခ)(ဂ)တို႔ျဖင့္ တရားစြဲဆိုလိုက္ေၾကာင္း သတင္းရရွိပါသည္။
ယခုကဲ့သို႔ ျပည္တြင္းမီဒီယာမ်ား အေပၚ အစိုးရအဖြဲ႕က တရားစြဲဆိုေနျခင္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ ဒီမိုကေရစီ လမ္းေၾကာင္းေပၚတြင္ ေနာက္ ျပန္မလွည့္တမ္း ေလွ်ာက္လွမ္းေနသည္ ဆိုသည့္အခ်က္အား ယံုၾကည္မႈ က်ဆင္းေစသလို ယခင္အစိုးရ လက္ထက္က ရရွိခဲ့သည့္သတင္း လြတ္လပ္ခြင့္ထက္ပင္ အဆင့္အတန္း နိမ့္က်လာသည္ဟု စာနယ္ဇင္း အသိုင္းအ၀ိုင္းမွ ေျပာဆိုမႈရွိလာခဲ့သည္။
အစိုးရသစ္လက္ထက္တြင္ “လမ္းလႊဲေလးေတာ့ ေကာင္းေစခ်င္” သတင္းေဆာင္းပါးေၾကာင့္ ေမာ္ဒန္ သတင္းဂ်ာနယ္ တာ၀န္ခံအယ္ဒီတာ ႏွင့္ သတင္းေထာက္တုိ႔ အသေရဖ်က္မႈ ျဖင့္ ပထမဆံုး တရားစြဲဆုိခံခဲ့ရသည္။ ဆက္လက္ၿပီး ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ မတ္လ ၁၀ ရက္ေန႔ထုတ္ The Voice Weekly  သတင္းဂ်ာနယ္ အတြဲ ၈၊ အမွတ္ ၁၃ ၌ “ ၀န္ႀကီးဌာနအခ်ဳိ႕ ၏ က်ပ္သိန္းေထာင္ခ်ီ အလြဲသံုးစားမႈ စစ္ေဆးေတြ႕ရွိ” သတင္းေဖာ္ျပခဲ့သျဖင့္ သတၱဳတြင္း၀န္ႀကီးဌာန၏ တရားစြဲဆိုျခင္း ခံခဲ့ရသည္။ ယခု တတိယ အႀကိမ္အျဖစ္ လွ်ပ္တစ္ျပက္သတင္း ဂ်ာနယ္၏ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဦးျမတ္ခိုင္ အားပုဒ္မ ၅၀၅(ခ)(ဂ)တို႔ျဖင့္ တရားစြဲဆိုခံရျခင္း ျဖစ္သည္။
ေမာ္ဒန္သတင္းဂ်ာနယ္သည္ အမွားျပင္ဆင္ ေတာင္းပန္ျခင္းထည့္ခဲ့သျဖင့္ အမႈ ေက်ေအးေပးခဲ့ေသာ္လည္း The Voice Weekly သတင္းဂ်ာနယ္ကို သတၱဳတြင္း၀န္ႀကီးဌာန ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေဇာ္ကိုကိုက ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ ၅၀၀ ျဖင့္ တရားစြဲဆိုခဲ့ၿပီး လက္ရွိအခ်ိန္ထိ တရား႐ံုးတြင္ တရားရင္ဆိုင္ေနရဆဲ ျဖစ္သည္။
လွ်ပ္တစ္ျပက္ သတင္းဂ်ာနယ္ အား ဇြန္လ ၁၉ ရက္ေန႔စြဲျဖင့္ ပုဇြန္ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္တရား႐ံုးက ၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ ျပစ္မႈႀကီးအမွတ္ ၁၈၈ ပါ သမၼာန္စာျဖင့္ “လူႀကီးမင္းသည္ ျပစ္မႈ ပုဒ္မ၅၀၅(ခ)(ဂ)ကို က်ဴးလြန္ ေၾကာင္းႏွင့္ စြဲခ်က္ရွိသည္ကို ထုေခ်ရွင္းလင္းရန္ လာေရာက္ေစလိုသည္ ျဖစ္၍ တရားသူႀကီးေရွ႕သို႔ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၂၅ ရက္ေန႔တြင္ မပ်က္မကြက္ ကိုယ္တိုင္လာေရာက္ရမည္” ျဖစ္ေၾကာင္း သမၼာန္စာျဖင့္ ဆင့္ေခၚထားသည္ဟု သိရသည္။
“ဥပေဒနဲ႔အညီ ရင္ဆိုင္သြားမွာပါ။ တစ္ေယာက္ထဲ အက်ဳိးအတြက္ မဟုတ္ပါဘူး။ အားလံုးအတြက္ပါ။ အာမခံ ေပးတယ္ မေပးဘူးဆိုတာ တရား႐ံုးရဲ႕အဆံုးအျဖတ္ပါ” ဟု လွ်ပ္တစ္ျပက္ သတင္းဂ်ာနယ္၏ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဦးျမတ္ခိုင္က ေျပာၾကားသည္။ မည္သည့္သတင္းအတြက္ တရားစြဲ ဆိုသည္ကို တိတိက်က် သိရွိပါသလားဟု ေမးျမန္းမႈအေပၚ တိတိက်က် မသိရွိရေသးေၾကာင္း ၎ကဆက္လက္ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
လွ်ပ္တစ္ျပက္ သတင္းဂ်ာနယ္သည္ အတြဲ ၃ အမွတ္ ၉၁ အခ်ပ္ပို စာမ်က္ႏွာတြင္ “ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာ ႏိုင္ငံပိုင္မီဒီယာ၏ မွားယြင္းေဖာ္ျပမႈ မည္သူတာ၀န္ယူမည္နည္း” ဆိုသည့္ သတင္းကိုလည္း ေဖာ္ျပထားခဲ့သည္။
အဆိုပါသတင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ “ဒီလွ်ပ္တစ္ျပက္ သတင္းဂ်ာနယ္ကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ၾကည့္ၿပီးပါၿပီ။ မွားယြင္း ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီးတဲ့အတြက္ ဘယ္သူ႕မွာ တာ၀န္ရွိသလဲ ဆိုတာကေတာ့ ေမးရမွာပဲ။ ဒါကိုအျပစ္တစ္ခုလို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔ မယူဆဘူး။ ေနာက္ၿပီး အထဲမွာပါတဲ့ မိန္းကေလးရဲ႕ပံု။ ဒါလည္း မ်က္ႏွာကို ေရးေရးေလး လုပ္ထားပါတယ္။ သာမန္အျမင္လို႔ ေျပာလို႔ရရင္ ဒါဘယ္လိုမွႀကီးမားတဲ့ ျပစ္မႈႀကီးတစ္ခု က်ဴးလြန္ထားတယ္ လို႔မယူဆပါဘူး”ဟု ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္အားကစား၊ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ျပည္သူ႕ဆက္ဆံေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္မႈ ေကာ္မတီဥကၠဌ သူရဦးေအးျမင့္က ဇြန္လ ၂၁ ရက္ေန႔တြင္ က်င္းပသည့္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ အားကစား၊ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ျပည္သူ႕ဆက္ဆံေရးဖြံ႕ၿဖိဳး တုိးတက္မႈေကာ္မတီႏွင့္ မီဒီယာမ်ား၏ ေတြ႕ဆုံပြဲ၌ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ ၅၀၅ (ခ)တြင္ျပ႒ာန္းထားသည္မွာ “မည္သူမဆို ေဖာ္ျပခ်က္ကိုျဖစ္ေစ၊ ေကာလာဟလကို ျဖစ္ေစ၊ သတင္းကိုျဖစ္ ေစျပဳရာတြင္ သို႔တည္းမဟုတ္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာရာတြင္၊ သို႕တည္းမဟုတ္ ျဖန္႔ခ်ိရာတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရကို ျဖစ္ေစ၊ ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္၀ပ္ေရးကို ျဖစ္ေစထိခိုက္သည့္ ျပစ္မႈကို တစ္ဦးတစ္ေယာက္ေသာ သူကက်ဴးလြန္ခ်င္လာေအာင္ အမ်ားျပည္သူကိုေသာ္ လည္းေကာင္း၊ အမ်ားျပည္သူ၏ သီးျခားလူစုကို ေသာ္လည္းေကာင္း ေၾကာက္ျခင္းထိတ္လန္႔ျခင္း တစ္ခုခု ျဖစ္ေစရန္ အၾကံရွိလွ်င္၊ သို႔တည္းမဟုတ္ ထိုသို႔ျဖစ္ေစ တန္ရာသည့္ အေၾကာင္းရွိလွ်င္ ထိုသူကိုႏွစ္ႏွစ္ထိ ေထာင္ဒဏ္တစ္မ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ေစ၊ ေငြ ဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ဒဏ္ႏွစ္ရပ္လံုးျဖစ္ေစ ခ်မွတ္ရမည္” ဟူ၍ျဖစ္သည္။
ထို႔အတူ မည္သူမဆို ေဖာ္ျပခ်က္ကိုျဖစ္ေစ၊ ေကာလာဟလကို ျဖစ္ေစ၊ သတင္းကိုျဖစ္ေစ ျပဳရာတြင္ သို႔တည္းမဟုတ္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာ ရာတြင္၊ သို႕တည္းမဟုတ္ ျဖန္႔ခ်ိရာတြင္ လူအမ်ိဳးအစား အခ်င္းခ်င္းျဖစ္ ေစ၊ လူမ်ိဳးစုအခ်င္းခ်င္း ျဖစ္ေစတစ္ဖက္ႏွင့္တစ္ဖက္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ေအာင္ လႈံ႕ေဆာ္ရန္ အၾကံရွိလွ်င္၊သို႔ တည္းမဟုတ္ အဆိုပါ လံႈ႕ေဆာ္ျခင္းကို ျဖစ္ေစတန္ရာသည့္ အေၾကာင္းရွိလွ်င္၊  ထိုသူကိုႏွစ္ႏွစ္ထိ ေထာင္ဒဏ္တစ္မ်ိဳး မ်ိဳးျဖစ္ေစ၊ ေငြဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္လံုးျဖစ္ေစ ခ်မွတ္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၅၀၅(ဂ) တြင္ ျပ႒ာန္းထားသည္။
“ကြၽန္ေတာ့္အျမင္အရ တရားတေဘာင္စြဲတဲ့အထိ မျဖစ္ေစခ်င္ ဘူး။ မူ၀ါဒေတြ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျပတ္ျပတ္သားသား မျဖစ္ေသးတဲ့ အခ်ိန္ကာလမွာ ညႇိႏိႈင္းေဆြးေႏြးၿပီး အေျဖရွာ သင့္တယ္လို႔ ယူဆတယ္။ ဟိုဂ်ာနယ္တရားစြဲခံရ၊ ဒီဂ်ာနယ္ တရားစြဲခံရျဖစ္ေနတာဟာ ကမၻာမွာလည္း မေကာင္းဘူး။ ျမန္မာမွာ လည္း မေကာင္းဘူး။ စတုတၳမ႑ိဳင္နဲ႔ ဒုတိယမ႑ိဳင္တိုက္ပြဲလို ျဖစ္ေနတာက မလိုလားအပ္တဲ့ ကိစၥျဖစ္ပါတယ္”ဟု တရားလႊတ္ေတာ္ ေရွ႕ေနဦးသန္းေမာင္(စစ္ေတြ)က သံုး သပ္ပါသည္။
“အမွန္ေတာ့ စာေပလြတ္လပ္ခြင့္၊ သတင္းစာ လြတ္လပ္ခြင့္ (ight of expression) အျပည့္အ၀ရွိရင္ ဒါေတြက ျပစ္မႈမေျမာက္ပါဘူး။ လြတ္လပ္ခြင့္မရွိတဲ့ အေျခအေနေတြမွာ ဒါေတြက ဒီလိုမ်ိဳးျဖစ္ေနဦးမွာပါ။ အခုဟာက ေမးခြန္းေမးတဲ့ကိစၥ။ သတင္းစာမွာ မပါတာလည္း မဟုတ္ဘူး။ မပါတာကုိ တမင္ေရးတာ မဟုတ္ဘူး။ ပါတာကိုေမးခြန္းေမး ထားတာ။ ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ ဒီေမးခြန္းနဲ႔ ျပစ္မႈေျမာက္တယ္ မထင္ပါဘူး။ ဓာတ္ပုံထည့္တယ္ဆိုတာ ျပည္သူအတြက္ အက်ဳိးရွိမရွိ ခ်င့္ခ်ိန္ရတယ္။ အ႐ုပ္ဆုိး အက်ည္းတန္တဲ့ ပုံမ်ိဳးကုိေတာ့ မထည့္သင့္ပါဘူး။ ရည္ရြယ္ၿပီး တမင္တကာထည့္တယ္ဆုိရင္ေတာ့ ျပစ္မႈေျမာက္ႏုိင္ပါတယ္” ဟု အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ အတြင္းေရးမွဴး ဦးဥာဏ္၀င္းကေျပာပါသည္။
တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး အားေကာင္းေစလိုပါက ဥပေဒအရေက်ာသားရင္သား ခြဲျခား၍ရမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ မည္သူမဆိုျပစ္မႈ က်ဴးလြန္ပါက အေရးယူရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံပိုင္သတင္းစာမ်ား၏ မွားယြင္း ေဖာ္ျပမႈေၾကာင့္ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ပြဲမ်ား ျဖစ္ေစခဲ့ၿပီး ပုဒ္မ ၅၀၅ အရ ျပစ္မႈ ေျမာက္ပါက အေရးယူရမည္သာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာမ်ား အေနႏွင့္လည္း အေရးယူခံရသင့္ေၾကာင္း သံုးသပ္သူမ်ားလည္း ရွိေနပါသည္။
“မူ၀ါဒ ပီပီျပင္ျပင္ မရွိတဲ့အခ်ိန္ မွာတရား႐ံုးကို ေရာက္ရင္ ဇာတ္လမ္းက ပို႐ႈပ္သြားတယ္။ ေနာက္ျပီး မီဒီယာဥပေဒေတြက အခုပဲထြက္ေတာ့မလိုလိုနဲ႔၊ အေျခခံဥပေဒနဲ႔ကိုင္ စြဲရင္ေတာ့ လြတ္လပ္တယ္ေပါ့။ သက္ဆိုင္ရာ ဥပေဒက်ေတာ့ မရွိေသးဘူး။ မရွိေသးတဲ့အတြက္ အေရးယူလို႔ရတယ္ဆိုျပီး ဒီဥပေဒ၊ ဒီပုဒ္မရွိတယ္ဆိုတာ အင္မတန္ ေျပာဖို႔လြယ္တယ္။ ေပၚလစီဆိုတဲ့ အေျခခံဥပေဒနဲ႔က်ေတာ့ သူတို႔က ဒီလိုအခ်ိန္မွာ ဒီလိုအေရးယူရသ လားဆိုတဲ့အရာေတြ ျဖစ္လာတဲ့အခါ မူ၀ါဒမပီျပင္တာေတြ ျဖစ္လာတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာေတာ့ မွ်မွ်တတ ဘက္မလိုက္ဆိုတာထက္ ဆင္ျခင္တံုတရားနဲ႔ ဆံုးျဖတ္သင့္တယ္” ဟု တရားလႊတ္ေတာ္ ေရွ႕ေနဦးသန္းေမာင္ (စစ္ေတြ)က ဆိုပါသည္။
ဆင္ျခင္တံုတရားဟု ဆိုရာတြင္လည္း အေၾကာက္တရားျဖင့္ ထိန္းခ်ဳပ္မႈမ်ဳိး မျဖစ္ေစရန္မွာ အေရးႀကီးေၾကာင္း သတင္းစာဆရာႀကီး ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္က ေျပာပါသည္။
“ဆင္ျခင္တံုတရားနဲ႔ စဥ္းစားရမယ္ဆိုေတာ့ ဆင္ျခင္တံုတရားဆိုတာ ဘာလဲလို႔ ေျပာစရာရွိတယ္။ ဆင္ျခင္တံုတရား ဆိုတာကို သူတို႔ ေျပာခ်င္တာက နည္းနည္းေၾကာက္ ရေကာင္းမွန္းသိ၊ လန္႔ရေကာင္းမွန္း သိဦး၊ မင္းတို႔သိပ္ၿပီး အတင့္မရဲနဲ႔ ဆိုတဲ့ သေဘာေျပာသလိုမ်ိဳး ျဖစ္ေနတယ္။ တာ၀န္သိမႈတို႔၊ တာ၀န္ယူမႈ တို႔ဆိုတာ သတင္းစာလုပ္ကတည္း က တာ၀န္ယူရတာေပါ့။  ေၾကာက္ရ ေကာင္းမွန္းသိဖို႔၊ လန္႔ရေကာင္းမွန္း သိဆိုတာကို ေျပာတာမ်ဳိးဆိုရင္ လက္မခံႏိုင္ဘူး”ဟု ၎ကဆက္လက္ ေျပာၾကားပါသည္။
“ကြၽန္ေတာ္ျမင္တာကေတာ့ ဂ်ာနယ္တစ္ခုခ်င္း ႏွစ္ခုခ်င္းကို target ထားေနတယ္လို႔ မထင္ဘူး။ The Voice ဆိုရင္လည္း ၀န္ႀကီးဌာန အသေရဖ်က္မႈနဲ႔ ဆြဲထားတယ္၊ အခု ဒီကိစၥမွာလည္း ပုဒ္မ ၅၀၅(ခ)(ဂ)နဲ႔ ဆြဲတယ္ဆိုေတာ့ သူကဒီစာေပစိစစ္ေရး မရွိတဲ့အခ်ိန္မွာ အဲဒီလိုမ်ိဳးကိစၥေတြ ၾကံဳရမယ္ဆိုတာကို ကြၽန္ေတာ္ တို႔ေလာကတစ္ခုလံုး ကို Warning ေပးသလိုလုပ္ေနတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးလို႔ ျမင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တစ္ခုရွိတာက အခုသူတို႔ေျဖေလ်ာ့မႈေတြ လုပ္ေနတယ္။ ဒီလိုအခ်ိန္မွာ အခုလိုကိစၥမ်ဳိး က ေကာင္းတဲ့လကၡဏာ တစ္ခုလို႔ ကြၽန္ေတာ္မထင္ဘူး”ဟု ျမန္မာသတင္းစာဆရာမ်ား အသင္းျဖစ္ေျမာက္ေရး ေကာ္မတီ၀င္ တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးသီဟေစာ(Chief Editor ျမန္မာ့ဓနႏွင့္ Open News Journal) က ေျပာၾကား ခဲ့ပါသည္။
“ကြၽန္ေတာ္တို႔ နားလည္ထားရမွာက သတင္းသမားေတြရဲ႕ လြတ္လပ္ခြင့္နဲ႔ တာ၀န္သိမႈပဲ။ အဲဒါကို က်င့္၀တ္လို႔ ေခၚတာေပါ့။ လြတ္လပ္ခြင့္နဲ႔ တာ၀န္သိမႈအေပၚ က်င့္၀တ္ကို ေစာင့္ထိန္းမယ္။ လြတ္လပ္ခြင့္ကို အသံုးခ်မယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္မွာ ညီရင္ရပါၿပီ။ က်န္တာေတြက ဥပေဒေတြ ေရးဆြဲၿပီးေပမယ့္ နည္းဥပေဒ မရွိေသးလို႔ အသက္မ၀င္ဘူးဆိုတဲ့ ျပႆနာေတြ အမ်ားႀကီးရွိတာပဲ။ ျပန္ျပင္ရမယ့္ ဥပေဒေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ အခုခ်ိန္မွာ ေသခ်ာတာကေတာ့ လြတ္လပ္ခြင့္နဲ႔ တာ၀န္ခံခြင့္လိုတယ္။ က်င့္၀တ္ေစာင့္ထိန္းရမွာက တစ္ဖက္ကရွိတယ္။ ၿပီးေတာ့လြတ္ လပ္ခြင့္ကို ရဲရဲတင္းတင္း အသံုးခ်ၾကဖို႔ပါပဲ”ဟု ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္သည့္ ကိုမင္းကိုႏိုင္ကလည္း ေျပာပါသည္။
အစိုးရသစ္ လက္ထက္တြင္ နယ္ပယ္အသီးသီး၌ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္မည္ဟု တရား၀င္ ေျပာၾကားထားသလို က႑အခ်ဳိ႕တြင္လည္း ယခင္ကထက္ ပိုမိုပြင့္လင္းထင္သာသည့္ အေနအထားမ်ဳိးမ်ား ေတြ႕လာရသည္။ ထို႔အတူ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတကိုယ္တုိင္ ျပည္သူသုိ႔ေျပာၾကားခဲ့ေသာ မိန္႔ခြန္းမ်ားတြင္ မီဒီယာမ်ား၏ အခန္းက႑ႏွင့္ အေရးပါမႈကို စတုတၳမ႑ိဳင္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ အမွန္တကယ္လည္း ႏုိင္ငံႏွင့္လူမ်ဳိးအက်ဳိးစီးပြား အတြက္ ပုဂၢလိကမီဒီယာမ်ား၏ အေရးပါမႈ ပိုမိုသိသာလာသလို ျပည္သူမ်ားက ပိုမိုယံုၾကည္ အားထားလာသည္။ ထို႔ေၾကာင့္လည္း မီဒီယာ ေလာက၏ အေျပာင္းအလဲကို မီဒီယာေလာကသားမ်ား အျပင္ ျပည္သူမ်ားကလည္း ေမွ်ာ္လင့္တႀကီး စိတ္၀င္စားခဲ့ၾကသည္။ မီဒီယာမ်ားအတြက္ အဓိကအနီးကပ္ဆံုး တာ၀န္ယူ ထိန္းသိမ္းထားေသာ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီး ဌာနက ယခုႏွစ္ပိုင္းအတြင္ ေျဖေလ်ာ့မႈ အခ်ဳိ႕ျပဳလုပ္ေပးခဲ့သည္။ သတင္း ဂ်ာနယ္အမ်ားအျပား ထုတ္ေ၀ခြင့္ျပဳ ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ မီဒီယာေလာက ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအတြက္ မည္သည့္အခ်က္မ်ား ျဖင့္ အမွန္တကယ္ ေျပာင္းလဲေပးခဲ့သည္ဟု ေျပာရာမွာမူ ခက္ခဲလွေၾကာင္း သံုးသပ္ခဲ့ၾကသည္။
“အစုိးရဌာနေတြက မီဒီယာရဲ႕ အခန္းက႑နဲ႔တာ၀န္ကုိ ေကာင္းေကာင္းမသိဘဲ ငါတို႔ကို ေ၀ဖန္ပုတ္ ခတ္ရင္၊ ထိခုိက္ရင္တရားစြဲလုိက္ မယ္ဆိုရင္ေတာ့ မီဒီယာေလာကအ တြက္ၿခိမ္းေျခာက္မႈတစ္ခုျဖစ္တယ္ လုိ႔ျမင္ပါတယ္။ မီဒီယာအခ်င္းခ်င္း မို႔ မီဒီယာဘက္က အၿမဲမွန္တယ္လုိ႔မ ေျပာဘူး။ အစိုးရ၀န္ထမ္းေတြအေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီက်က် ကိုယ့္လုပ္ရပ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မီဒီယာေတြရဲ႕ မွတ္ေက်ာက္တင္ခံႏုိင္ရမယ္။ မီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္မရွိရင္ ဒီမိုကေရစီႏုိင္ငံ ဘယ္လုိမွမျဖစ္ႏုိင္ဘူး။ မီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ရာေရာက္ တဲ့ ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ႀကိဳးစားတဲ့ အျပဳအမူ က ဒီမိုကေရစီကို ဆန္႔က်င္တာပဲ” ဟု 7 Days News ဂ်ာနယ္အမႈေဆာင္ အယ္ဒီတာ ကိုအားမာန္က ေျပာၾကားပါသည္။
ျပည္တြင္းမီဒီယာမ်ား တရား စြဲဆိုခံရမႈမ်ား ေပၚေပါက္ေနေသာ္လည္း ယခင္အစိုးရ လက္ထက္က ျပည္ပမွေန၍ အစိုးရကို တိုက္႐ိုက္ ေ၀ဖန္ခဲ့ၾကေသာ၊ အခ်ဳိ႕ဆိုလွ်င္ ပုဂၢိဳလ္ေရးေ၀ဖန္မႈမ်ားပါ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း ယခုအခါတြင္ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ တရား၀င္ ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ခြင့္မ်ား ရရွိေနၾကၿပီျဖစ္သည္ကိုလည္း ေထာက္ျပခဲ့ၾကသည္။
ထုိ႔ျပင္ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီး ဌာနအေနျဖင့္ ျပည္တြင္းမီဒီယာမ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္သည့္နည္းတူ ျပည္ပ အေျခစိုက္ မီဒီယာမ်ား၊ ႏုိင္ငံတကာ မီဒီယာမ်ားမွ ႏုိင္ငံႏွင့္ လူမ်ဳိးဂုဏ္ သိကၡာႏွင့္အက်ဳိး ထိခုိက္ေစႏုိင္မႈမ်ား ရွိလာပါက တန္ျပန္၀ါဒျဖန္႔ခ်ိသည့္ နည္းထက္ အမွန္တရားကို တိက်ရွင္းလင္းစြာ ထုတ္ျပန္ တုံ႔ျပန္သည့္လုပ္ ရပ္မ်ဳိးရွိသင့္ေၾကာင္း သံုးသပ္မႈမ်ားရွိ ေနသည္။ သုိ႔ေသာ္ ျပည္တြင္းမီဒီယာမ်ား၏ အမွားမ်ားကို ရွာေဖြတရားစြဲဆုိ အေရးယူမႈမ်ားျပဳလုပ္ဖုိ႔ မဆိုထားႏွင့္ ျပည္ပမီဒီယာမ်ား၊ ႏုိင္ငံတကာမီဒီယာမ်ား၏ မိမိႏုိင္ငံ ႏွင့္လူမ်ဳိးအေပၚ ထိခုိက္ေစႏုိင္ေသာ ေဖာ္ျပမႈမ်ဳိးကိုတရား၀င္တုံ႔ျပန္ကန္႔ကြက္ မႈမ်ဳိး မလုပ္သည္ကို မခ်င့္မရဲျဖစ္ေန ၾကသူမ်ားလည္းရွိေၾကာင္း သိရသည္။ တစ္ဖက္တြင္ ျပည္တြင္းမီဒီယာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီးဌာနမွတစ္ဆင့္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားမႈမ်ားကို ေျဖေလ်ာ့ေပးရန္ လုပ္ေဆာင္ေနဆဲကာလတြင္ အစိုးရ၀န္ ႀကီးဌာနအခ်ဳိ႕ႏွင့္ေဒသဆိုင္ရာအစိုးရ အာဏာပိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက တရားစြဲဆိုျခင္းသည္ ပြင့္လင္းလာေသာ ဒီမုိကေရစီစနစ္တြင္ မီဒီယာမ်ား၏ လြတ္လပ္စြာ ေဖာ္ထုတ္ေရးသားခြင့္ ကို ႀကိဳတင္ဟန္႔တားေနသည္ဟု ယူဆစရာအေၾကာင္းမ်ား ရွိေၾကာင္းလည္း သံုးသပ္ေနၾကပါသည္။

ျပည္တြင္းမီဒီယာမ်ား တရားစြဲဆိုခံေနရျခင္း အေပၚ အျမင္အခ်ဳိ႕
‘ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒအရပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ရဲ႕ စံခ်ိန္စံညႊန္းအရ စာေပစိစစ္ေရးကို ဖ်က္သိမ္းၿပီးေနာက္မွာ သတင္းမီဒီယာ(အထူးသျဖင့္ လြတ္လပ္တဲ့ ပုဂၢလိကသတင္းဂ်ာနယ္)ေတြကို တရား စြဲဆိုတဲ့နည္းနဲ႔ အစိုးရကထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့မယ္ဆိုရင္ ဒါဟာ အလြန္မွားယြင္းတဲ့၊ အရင္စနစ္ေဟာင္းထက္ အမ်ားႀကီးဆိုးတဲ့ လုပ္ရပ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ ဥပေဒအခ်ဳိ႕က ေဟာင္းႏြမ္းေနတယ္။ တရားစီရင္ေရး မ႑ိဳပ္က ယိမ္းယိုင္ေနတယ္။ ဒါကိုအခြင့္ေကာင္းယူတဲ့ ျခစားေနတဲ့ လာဘ္စားေနတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ႑ိဳင္ထဲက တာ၀န္ရွိသူ အခ်ဳိ႕ရယ္၊ လူထုအေပၚ မတရားဖိႏွိပ္ အႏိုင္က်င့္တာကို မစြန္႔လႊတ္ႏိုင္၊ လိပ္ျပာမလုံတဲ့ သူေတြဟာ သတင္းမီဒီယာေတြ အေပၚမွာ အၿမဲတမ္းရန္သူလို သေဘာထားၿပီး ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနတယ္။ သူတို႔က သတင္းေတြကို အေမွာင္ခ် လူကြၽံေဘာဖမ္းကစားဖို႔ ႀကိဳးစားေနတယ္။ လက္ကိုင္တုတ္ (proxy) ေတြ ေမြးၿပီး အခ်င္းခ်င္း လွည့္ပတ္ရန္ တိုက္သိကၡာခ်တယ္။ စီးပြားေရးကပ္ပါးေတြ(Crony)ေတြကို မတရားအခြင့္အေရးေတြ ေပးၿပီး လက္၀ါးႀကီးအုပ္ လုပ္ခိုင္းတယ္။ ဂုဏ္သိကၡာရွိတဲ့ သတင္းမီဒီယာေတြ မေပၚလာေအာင္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြ ကန္႔သတ္တယ္။ အလံရွဴးဂ်ာနယ္ေတြ အမ်ားႀကီး ထုတ္ေ၀ခြင့္ခ်ၿပီး က်င့္၀တ္နဲ႔ မညီတာေတြျဖစ္လာရင္ ဒါဟာဂ်ာနယ္ေတြေၾကာင့္ သူတို႔ကိုဥပေဒအရ အေရးယူသင့္တယ္ ဆိုၿပီး ႏွပ္ေၾကာင္းေပးတယ္။ အခုျဖစ္ေပၚေနတဲ့ သတင္းမီဒီယာ ေလာကမွာျဖစ္ေပၚေနတဲ့ တရားစြဲမႈေတြေၾကာင့္ အစိုးရအေပၚမွာ အထင္အျမင္ လြဲမွားစရာေတြ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္’ ေဒါက္တာသန္းထြဋ္ေအာင္ (CEO, Eleven Media Group)
‘အခုလုပ္ေနတဲ့ မီဒီယာဥပေဒဟာ စာနယ္ဇင္သမားေတြကို ကာကြယ္တဲ့၊ ေစာင့္ေရွာက္တဲ့ ဥပေဒျဖစ္ရမယ္။ လြတ္လပ္စြာ ေရးသားခြင့္လည္း ေပးကိုေပးရမယ္။ ၿပီးေတာ့ စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္ ေပး႐ံုတင္မကဘူး။ သတင္းစာေတြ ထုတ္ေ၀ခြင့္ေပးရမယ္။ စာနယ္ဇင္းမွာ ခ်ဳိ႕ယြင္းေနတာက သတင္းစာ ဆိုတာ မရွိေသးဘူး။ သတင္းစာတစ္ေစာင္မွကို မရွိတာ။ စာနယ္ဇင္းမွာဂ်ာနယ္ရွိတယ္၊ မဂၢဇင္းရွိတယ္၊ စာမွာၾကေတာ့ အစိုးရသတင္းစာပဲ ရွိတယ္။ စာနယ္ဇင္းဆိုတာ သတင္းစာရယ္၊ ဂ်ာနယ္ရယ္၊ မဂၢဇင္းရယ္။ အဲဒါေတြ ဖြံ႔ၿဖိဳးေလ တိုင္းျပည္ဖြံ႔ၿဖိဳးေလပဲ စာနယ္ဇင္းေတြက ေရးစရာရွိတာ ေရးသြားမွာ။ ကိုယ္လုပ္ခ်င္တိုင္း လုပ္မရေအာင္ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ ထဲရဲ႕ ၾသဇာအာဏာ ထူေထာင္တာ ဒါမွန္သလား၊ မွားသလားဆိုတာ ဒီစာနယ္ဇင္းေတြကပဲ ေရးၾကမွာ။ အဲဒီက်မွ ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ ဘယ္သတင္းစာက အမွားအမွန္ကို ေရြးခ်ယ္ႏိုင္မယ္’ သတင္းစာဆရာႀကီး ေမာင္သစ္လြင္(လူထု)
‘ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ေပါ့ဗ်ာ။ စာနယ္ဇင္းေတြအေပၚမွာ  အခုလို ကိုင္တြယ္ၿပီး လုပ္လာတာကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ အနာဂတ္က စဥ္းစားရမလို ျဖစ္လာတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔အေပၚမွာ ထားတဲ့သေဘာထားက မွန္ကန္မႈ ရွိသလားဆိုတာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဘက္က စဥ္းစားစရာျပန္ၿပီးေတာ့ ခ်ိန္ထိုးၾကည့္စရာ ျဖစ္လာတယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္က အဲလိုပဲ ျမင္ပါတယ္’ သတင္းစာဆရာႀကီး ဦးကိုကိုႀကီး(ေၾကးမုံ)
‘အခု လွ်ပ္တစ္ျပက္ကို တရားစြဲတာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေျခခံၿပီးေျပာရရင္ အခုတေလာက်မွ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဂ်ာနယ္ေတြ တရားစြဲခံရတဲ့အမႈေတြ ခဏခဏ ေပၚေပါက္ေနတယ္။ အဲဒါကေတာ့ စာေပ စိစစ္ေရး ႐ုတ္သိမ္းေတာ့မယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေတြ ထြက္ေပၚလာၿပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ စာေပစိစစ္ေရးရွိတဲ့ ကာလကေန စာေပစိစစ္ေရးမရွိတဲ့ ကာလကို အကူးအေျပာင္းၾကားမွာ ထိခိုက္မႈေတြလို႔ ကြၽန္ေတာ္ျမင္ပါ တယ္။ အဲဒီေတာ့ အကူးအေျပာင္းမွာ ဒီလိုမ်ိဳး အထိအခိုက္မရွိရေအာင္၊ အရင္တုန္းက မရွိခဲ့တဲ့အထိ အခိုက္ေတြ အခုမွ ဆက္တိုက္ေပၚလာတာမ်ဳိး မျဖစ္ရေအာင္ အကူးအေျပာင္းကိစၥမွာ အဓိကတာ၀န္ယူ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ပုဂိၢဳလ္ေတြက နည္းနည္းေတာ့ သတိထားၿပီး ေဆာင္ရြက္ေပးသင့္ တယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ စာနယ္ဇင္းသမားေတြကလည္းပဲ ဒီအႏၱရာယ္ကို ကာကြယ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ စုေပါင္းၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္သင့္ တယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္’ ဦးေဖျမင့္ (အယ္ဒီတာခ်ဳပ္၊ ျပည္သူ႔ေခတ္ဂ်ာနယ္)
‘စာနယ္ဇင္းသမား တစ္ေယာက္ကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ မလုပ္သင့္ဘူးလို႔ ယံုၾကည္တယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အခုမွစာနယ္ဇင္းသမားေတြ လြတ္လပ္ခြင့္ ရလာတာကိုး။ ဥပေဒအရရွိေပမယ့္ မူအားျဖင့္ေတာ့ မျဖစ္သင့္ဘူး။ အစိုးရက စာနယ္ဇင္းသမားကို လြယ္လြယ္ကူကူနဲ႔ တရားစြဲတာမ်ဳိးက ဒီႏိုင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီ လံုး၀မျဖစ္ထြန္းႏုိင္ဘူး။ တည္ဆဲဥပေဒအရ ျဖစ္ေနလုိ႔သာ ေျပာရတာ။ ဒီဥပေဒ ကလည္း ျပင္ဆင္သင့္ေနၿပီ။ ၁၈၆၁ ခုုႏွစ္ ေမလ ၁ ရက္ေန႔က ထုတ္ခဲ့တာ။ အခုဆိုရင္ ႏွစ္ေပါင္းကလည္း ၁၅၀ ရွိေနၿပီ’ ဦးစိန္လွ(တစ္သီးပုဂၢလ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း)
‘ပုဒ္မ ၅၀၅ ရဲ႕ ကင္းလြတ္ခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားတာက တစ္ဦးတစ္ေယာက္ေသာ သူသည္ ေဖာ္ျပခ်က္ကိုျဖစ္ေစ၊ ေကာလာဟလကိုျဖစ္ေစ၊ သတင္းကိုျဖစ္ေစ ထုတ္ျပန္ျဖန္႔ခ်ိရာတြင္ ထိုသတင္းကို မွန္ကန္သည္ဟု ယံုၾကည္ရန္ အေၾကာင္းရွိသည့္အျပင္ အစိုးရအေပၚ မလိုမုန္းထားစိတ္ ေပၚေပါက္ေအာင္ မ႐ိုးမသားေဖာ္ျပတာ မရွိဘူးဆိုရင္ ျပစ္မႈမေျမာက္္ဘူးလို႔ ကင္းလြတ္ခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္’ ဦးခင္ေမာင္ေဇာ္(စာေရးဆရာေဇာ္၀င္းကို) တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန