အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ျမန္မာနိုင္ငံအေပၚ ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈအခ်ိဳ႕ကို
သမတလုပ္ပိုင္ခြင့္နဲ႔ ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးခဲ့ရာမွာ၊
ႏိုင္ငံတကာရင္းနွီးျမဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ႏိုင္ငံတကာက သတ္မွတ္ထားတဲ့
လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြကို ျမန္မာဖက္က လိုက္နာဖို႔ ပိုၿပီး အဓိကထား
ဖိအားေပးေရး အေမရိကန္အစိုးရဖက္က ပ်က္ကြက္ခဲ့တယ္လို႔ ေ၀ဖန္မႈေတြရိွေနပါတယ္။
အထူးသျဖင့္ေတာ့ ေရနံနဲ႔သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔လုပ္ငန္းဆိုင္ရာကိစၥမွာပါ။
ဒီအေၾကာင္းကိုေတာ့ ကိုသားညြန္႔ဦးက တင္ဆက္ေပးမွာပါ။
ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈသစ္ေတြ လုပ္ခြင့္ျပဳလိုက္တဲ့အေပၚ ျမန္္မာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ မူ၀ါဒေျပာင္းလဲမႈေတြ ျမန္လြန္းတယ္ဆိုၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္းမွာတင္ ေ၀ဖန္မႈေတြရိွေနပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ အခ်ိန္မေရြးေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္သြားႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အေျခအေနကို သိေနတဲ့အျပင္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္တိုင္က သတိေပးထားလ်က္နဲ႔ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရိွေသးတဲ့ ေရနံနဲ႔သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔လုပ္ငန္းေတြမွာ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံခြင့္ေပးလိုက္တဲ့အေပၚ ေ၀ဖန္ေနၾကပါတယ္။
ေဂ်ာ့ေတာင္းတကၠသိုလ္က ျမန္္မာ့အေရးကြ်မ္းက်င္သူ ေဒါက္တာမိုက္ကယ္ ဂရင္းကလည္း ၀ါရွင္တန္ပိုစ္သတင္းစာမွာ သမတအိုဘားမားအစိုးရရဲ႕ ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ေ၀ဖန္ေရးသားခဲ့ပါတယ္။ အဓိကအခ်က္ကေတာ့ ျမန္မာေရနံနဲ႔သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔လုပ္ငန္း (MOGE) အေနနဲ႔ IMF ႏိုင္ငံတကာေငြေၾကးရံပံုေငြအဖဲြ႔ရဲ႕ ရင္းနွီးျမဳပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာက်င့္၀တ္သေဘာတူညီခ်က္ကို လိုက္နာပါမယ္ဆိုတာကို ဖိအားေပးတာမ်ိဳးအရင္မလုပ္ပဲနဲ႔ MOGE နဲ႔ လုပ္ကိုင္ခြင့္ေပးလိုက္တဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟာ ေစာလြန္းတယ္ ျမန္ဆန္လြန္းတယ္လို႔ သမတအိုဘားမား အစိုးရကို ေ၀ဖန္ထားတာပါ။
နယူးေယာက္အေျခစိုက္ HRW လူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္မႈအဖဲြ႔ကလည္း ဒီအခ်က္ကို ေထာက္ျပပါတယ္။ အခုလို အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ အလ်င္စလို ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေျပာင္းအလဲျဖစ္ေစဖို႔ အေရးႀကီးတဲ့ အခြင့္အလမ္းတရပ္ဆံုးရံႈးရတယ္လို႔ HRW ရဲ႕ စီးပြားေရးနဲ႕လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ညြန္ၾကားေရးမႈး Arvind Ganesan က ေ၀ဖန္ပါတယ္။
“ MOGE ျမန္မာ့ေရနံနဲ႔သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔လုပ္ငန္းဟာ အမ်ားျပည္သူပိုင္ဘ႑ာေတြ ဘယ္လိုသံုးစဲြေနတယ္ဆိုတာကို အျပည့္အ၀ ထုတ္ေဖာ္ အသိေပးျခင္းမရိွပါဘူး။ ဒီေနရာမွာ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔ကရတဲ့ ၀င္ေငြေတြကို ျမန္မာအစိုးရက ျပည္သူ႔ဘ႑ာထဲ မထည့္ခဲ့ပါဘူး။ ျပည္သူ႕ဘ႑ာထဲထည့္ဖို႔က လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ တာ၀န္ပါ။ မလုပ္တဲ့အတြက္ ျပည္သူေတြဖက္က ဒီ ၀င္ေငြေတြ ဘယ္ေလာက္ရိွမွန္းမသိရပါဘူး။ ဘယ္လို ခဲြေ၀သံုးစဲြသလဲဆိုတာကို သက္ဆိုင္ရာကို ေမးခြန္းမထုတ္ႏိုင္ၾကပါဘူး။ ရွယ္ဗရြန္၊ တိုတယ္ နဲ႔ ထိုင္း PTTE တို႕ဟာ ဒီစီမံကိန္းေတြမွာ ျမန္မာအစိုးရနဲ႕ ဖက္စပ္လုပ္ကိုင္ခဲ့တဲ့အတြက္၊ ေနာက္ၿပီး MOGE လို ထင္သာျမင္သာမရိွတဲ့ လုပ္ငန္းနဲ႔ တဲြဖက္လုုပ္ေနသေရႊ႕ သိကၡာက်တဲ့အေျခအေနျဖစ္ေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံပိုင္ေငြေတြကို MOGE အေနနဲ႔ ထုတ္ျပန္ေၾကညာေပးတာမလုပ္ေတာ့ ဒီကုမၸဏီေတြလည္း ႀကံရာပါ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ MOGE အေနနဲ႔ အခုအခါမွာ ထင္သာျမင္သာရိွဖို႔လိုပါတယ္။ IMF ရဲ႕ က်င့္၀တ္ဆိုင္ေတြကို လိုက္နာဖို႔ အရင္ သေဘာတူညီမႈကို ရယူသင့္ပါတယ္။ အေမရိကန္အစိုးရက ဒါကို အရင္မလုပ္ေတာ့ အေရးႀကီးတဲ့ အခြင့္အလမ္းတရပ္ ဆံုးရံႈးသြားတယ္လို႔ က်ေနာ္ေျပာရမွာပါ။”
ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြ မလုပ္ခင္မွာ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ IMF ရဲ႕ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းဆိုင္ရာက်င့္၀တ္ေတြကို အရင္ဆံုး သေဘာတူလက္ခံဖို႔ အေရးႀကီးတယ္လို႔လည္း Arvind Ganesan က ဗီြအိုေအ ျမန္မာပိုင္းကို ေျပာပါတယ္။
“ IMF က လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္အနည္းငယ္က ဘ႑ာေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ သဘာ၀သယံဇာတ လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ကိုင္ရာမွာ ထင္သာျမင္သာရိွဖို႔ လိုက္နာရမယ့္ က်င့္၀တ္စည္းကမ္းကို သတ္မွတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ အေျခခံအားျဖင့္ MOGE လို ႏိုင္ငံပိုင္ကုမၸဏီေတြက သူတို႔၀င္ေငြဘယ္ေလာက္ရလဲ ထုတ္ျပန္ေၾကညာေပးဖို႔လိုသလို၊ ဘယ္လို သံုးစဲြသလဲ တာ၀န္သိသိ သံုးမသံုး သိႏိုင္ဖို႔ စာရင္းစစ္ေတြရဲ႕ စစ္ေဆးမႈကို ခံရပါတယ္။ ဒါမွလည္း ၀င္ေငြကို မွန္မွန္ကန္ကန္သံုးစဲြတယ္ဆိုတာ အေသအခ်ာ သိႏိုင္မွာပါ။ ဒါဟာ ျပည္သူ႔ဘ႑ာေငြျဖစ္လို႔ပါ။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာအစိုးရက အခု IMF ကမၻာဘဏ္အျပင္ အျခားအစိုးရေတြနဲ႔ လုပ္ကိုင္ရာမွာ ဒီ CODE OF CONDUCT ကို အရင္ လိုက္နာဖို႔လိုပါတယ္။ အျခားႏိုင္ငံေတြက လာၿပီး ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈမလုပ္ခင္ ဒါကို အရင္လုပ္ဖို႔လိုပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ေနာက္ေၾကာင္းရာဇ၀တ္က စိတ္မခ်ရလို႔ပါ။”
မၾကာခင္က ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားေရာက္ခဲ့တဲ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန စီးပြားေရးဖံြၿဖိဳးမႈ စြမ္းအင္နဲ႔ ပတ္၀န္းက်င္ေရးရာ လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Hormats ကလည္း ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ထင္သာျမင္သာရိွမႈ တိုးတက္လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ၊ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးကို တိုးျမင့္လုပ္ေဆာင္ဖို႔ တိုက္တြန္းထားပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံပိုင္ ကုမၸဏီျဖစ္တဲ့ MOGE လို လုပ္ငန္းေတြကို ဆိုလိုပါတယ္။
လူ႔အခြင့္အေရးကို ရိုေသေလးစားလိုက္နာဖို႔အျပင္၊ စီးပြားေရးမွာ ထင္သာျမင္သာရိွေရး အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈျဖစ္တဲ့ EILIT ႏိုင္ငံတကာသေဘာတူညီမႈအဖဲြ႔မွာ ျမန္မာအစိုးရက ပါ၀င္ဖို႔ကိုလည္း အေလးေပးတိုက္တြန္းထားပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈသစ္ေတြ လုပ္ခြင့္ျပဳလိုက္တဲ့အေပၚ ျမန္္မာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ မူ၀ါဒေျပာင္းလဲမႈေတြ ျမန္လြန္းတယ္ဆိုၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္းမွာတင္ ေ၀ဖန္မႈေတြရိွေနပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ အခ်ိန္မေရြးေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္သြားႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အေျခအေနကို သိေနတဲ့အျပင္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္တိုင္က သတိေပးထားလ်က္နဲ႔ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရိွေသးတဲ့ ေရနံနဲ႔သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔လုပ္ငန္းေတြမွာ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံခြင့္ေပးလိုက္တဲ့အေပၚ ေ၀ဖန္ေနၾကပါတယ္။
ေဂ်ာ့ေတာင္းတကၠသိုလ္က ျမန္္မာ့အေရးကြ်မ္းက်င္သူ ေဒါက္တာမိုက္ကယ္ ဂရင္းကလည္း ၀ါရွင္တန္ပိုစ္သတင္းစာမွာ သမတအိုဘားမားအစိုးရရဲ႕ ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ေ၀ဖန္ေရးသားခဲ့ပါတယ္။ အဓိကအခ်က္ကေတာ့ ျမန္မာေရနံနဲ႔သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔လုပ္ငန္း (MOGE) အေနနဲ႔ IMF ႏိုင္ငံတကာေငြေၾကးရံပံုေငြအဖဲြ႔ရဲ႕ ရင္းနွီးျမဳပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာက်င့္၀တ္သေဘာတူညီခ်က္ကို လိုက္နာပါမယ္ဆိုတာကို ဖိအားေပးတာမ်ိဳးအရင္မလုပ္ပဲနဲ႔ MOGE နဲ႔ လုပ္ကိုင္ခြင့္ေပးလိုက္တဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟာ ေစာလြန္းတယ္ ျမန္ဆန္လြန္းတယ္လို႔ သမတအိုဘားမား အစိုးရကို ေ၀ဖန္ထားတာပါ။
နယူးေယာက္အေျခစိုက္ HRW လူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္မႈအဖဲြ႔ကလည္း ဒီအခ်က္ကို ေထာက္ျပပါတယ္။ အခုလို အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ အလ်င္စလို ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေျပာင္းအလဲျဖစ္ေစဖို႔ အေရးႀကီးတဲ့ အခြင့္အလမ္းတရပ္ဆံုးရံႈးရတယ္လို႔ HRW ရဲ႕ စီးပြားေရးနဲ႕လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ညြန္ၾကားေရးမႈး Arvind Ganesan က ေ၀ဖန္ပါတယ္။
“ MOGE ျမန္မာ့ေရနံနဲ႔သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔လုပ္ငန္းဟာ အမ်ားျပည္သူပိုင္ဘ႑ာေတြ ဘယ္လိုသံုးစဲြေနတယ္ဆိုတာကို အျပည့္အ၀ ထုတ္ေဖာ္ အသိေပးျခင္းမရိွပါဘူး။ ဒီေနရာမွာ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔ကရတဲ့ ၀င္ေငြေတြကို ျမန္မာအစိုးရက ျပည္သူ႔ဘ႑ာထဲ မထည့္ခဲ့ပါဘူး။ ျပည္သူ႕ဘ႑ာထဲထည့္ဖို႔က လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ တာ၀န္ပါ။ မလုပ္တဲ့အတြက္ ျပည္သူေတြဖက္က ဒီ ၀င္ေငြေတြ ဘယ္ေလာက္ရိွမွန္းမသိရပါဘူး။ ဘယ္လို ခဲြေ၀သံုးစဲြသလဲဆိုတာကို သက္ဆိုင္ရာကို ေမးခြန္းမထုတ္ႏိုင္ၾကပါဘူး။ ရွယ္ဗရြန္၊ တိုတယ္ နဲ႔ ထိုင္း PTTE တို႕ဟာ ဒီစီမံကိန္းေတြမွာ ျမန္မာအစိုးရနဲ႕ ဖက္စပ္လုပ္ကိုင္ခဲ့တဲ့အတြက္၊ ေနာက္ၿပီး MOGE လို ထင္သာျမင္သာမရိွတဲ့ လုပ္ငန္းနဲ႔ တဲြဖက္လုုပ္ေနသေရႊ႕ သိကၡာက်တဲ့အေျခအေနျဖစ္ေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံပိုင္ေငြေတြကို MOGE အေနနဲ႔ ထုတ္ျပန္ေၾကညာေပးတာမလုပ္ေတာ့ ဒီကုမၸဏီေတြလည္း ႀကံရာပါ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ MOGE အေနနဲ႔ အခုအခါမွာ ထင္သာျမင္သာရိွဖို႔လိုပါတယ္။ IMF ရဲ႕ က်င့္၀တ္ဆိုင္ေတြကို လိုက္နာဖို႔ အရင္ သေဘာတူညီမႈကို ရယူသင့္ပါတယ္။ အေမရိကန္အစိုးရက ဒါကို အရင္မလုပ္ေတာ့ အေရးႀကီးတဲ့ အခြင့္အလမ္းတရပ္ ဆံုးရံႈးသြားတယ္လို႔ က်ေနာ္ေျပာရမွာပါ။”
ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြ မလုပ္ခင္မွာ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ IMF ရဲ႕ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းဆိုင္ရာက်င့္၀တ္ေတြကို အရင္ဆံုး သေဘာတူလက္ခံဖို႔ အေရးႀကီးတယ္လို႔လည္း Arvind Ganesan က ဗီြအိုေအ ျမန္မာပိုင္းကို ေျပာပါတယ္။
“ IMF က လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္အနည္းငယ္က ဘ႑ာေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ သဘာ၀သယံဇာတ လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ကိုင္ရာမွာ ထင္သာျမင္သာရိွဖို႔ လိုက္နာရမယ့္ က်င့္၀တ္စည္းကမ္းကို သတ္မွတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ အေျခခံအားျဖင့္ MOGE လို ႏိုင္ငံပိုင္ကုမၸဏီေတြက သူတို႔၀င္ေငြဘယ္ေလာက္ရလဲ ထုတ္ျပန္ေၾကညာေပးဖို႔လိုသလို၊ ဘယ္လို သံုးစဲြသလဲ တာ၀န္သိသိ သံုးမသံုး သိႏိုင္ဖို႔ စာရင္းစစ္ေတြရဲ႕ စစ္ေဆးမႈကို ခံရပါတယ္။ ဒါမွလည္း ၀င္ေငြကို မွန္မွန္ကန္ကန္သံုးစဲြတယ္ဆိုတာ အေသအခ်ာ သိႏိုင္မွာပါ။ ဒါဟာ ျပည္သူ႔ဘ႑ာေငြျဖစ္လို႔ပါ။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာအစိုးရက အခု IMF ကမၻာဘဏ္အျပင္ အျခားအစိုးရေတြနဲ႔ လုပ္ကိုင္ရာမွာ ဒီ CODE OF CONDUCT ကို အရင္ လိုက္နာဖို႔လိုပါတယ္။ အျခားႏိုင္ငံေတြက လာၿပီး ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈမလုပ္ခင္ ဒါကို အရင္လုပ္ဖို႔လိုပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ေနာက္ေၾကာင္းရာဇ၀တ္က စိတ္မခ်ရလို႔ပါ။”
မၾကာခင္က ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားေရာက္ခဲ့တဲ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန စီးပြားေရးဖံြၿဖိဳးမႈ စြမ္းအင္နဲ႔ ပတ္၀န္းက်င္ေရးရာ လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Hormats ကလည္း ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ထင္သာျမင္သာရိွမႈ တိုးတက္လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ၊ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးကို တိုးျမင့္လုပ္ေဆာင္ဖို႔ တိုက္တြန္းထားပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံပိုင္ ကုမၸဏီျဖစ္တဲ့ MOGE လို လုပ္ငန္းေတြကို ဆိုလိုပါတယ္။
လူ႔အခြင့္အေရးကို ရိုေသေလးစားလိုက္နာဖို႔အျပင္၊ စီးပြားေရးမွာ ထင္သာျမင္သာရိွေရး အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈျဖစ္တဲ့ EILIT ႏိုင္ငံတကာသေဘာတူညီမႈအဖဲြ႔မွာ ျမန္မာအစိုးရက ပါ၀င္ဖို႔ကိုလည္း အေလးေပးတိုက္တြန္းထားပါတယ္။
No comments:
Post a Comment
စာဖတ္သူမ်ားကြန္မန္.ေပးနုိင္ပါသည္။