အိႏၵိယမွ ေပးသည့္ ခ်င္းျပည္နယ္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အကူအညီ အလဟႆ ျဖစ္မည္ကုိ ေဒသခံမ်ား စုိးရိမ္

ရန္ကုန္ (မဇၥ်ိမ)။   ။ ခ်င္းျပည္နယ္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ ရည္ရြယ္၍ အိႏၵိယအစိုးရက ေပးအပ္မည့္ ေငြေၾကး အကူအညီမ်ားသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ နယ္စပ္ေရးရာ ဝန္ႀကီးဌာနမွ တဆင့္ ေပးအပ္မည္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ထုိအကူအညီမ်ားအား တကယ္လိုအပ္သည့္ ေနရာတြင္ အသံုးခ်ခြင့္ မရဘဲ အေဟာသိကံ ျဖစ္သြားမည္ကုိ
ေဒသခံမ်ားက စုိးရိမ္ပူပန္ေနၾကသည္။


“အိႏၵိယအေနနဲ႔ ခ်င္းျပည္နယ္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ ကူညီဖုိ႔ ဆႏၵရွိတာက ေကာင္းပါတယ္။ ပိုၿပီး အေရးႀကီးတာက
ေတာ့ ေဒသတြင္းက လူေတြ ဘာအက်ိဳးေက်းဇူးမွ မခံစားလိုက္ရမယ့္ အျဖစ္မ်ိဳးကုိ ေရွာင္လႊဲဖို႔အတြက္ အိႏၵိယရဲ႕ အကူအညီေတြ မဆိုင္သူေတြလက္ထဲ ေရာက္မသြားဖုိ႔ပါပဲ” ဟု ေဒသခံ ခ်င္းလူမ်ိဳး သင္းအုပ္ဆရာ တဦးက Chinland Guardian သတင္းဌာနသုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ခ်င္း လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ ဒါ႐ိုက္တာ Rachel Fleming က Chinland Guardian သို႔ ေျပာၾကားရာတြင္လည္း “အိႏၵိယက ေပးတဲ့ ဘ႑ာေရး အကူအညီေတြကို နတလေက်ာင္း နယ္စပ္ေဒသ တိုင္းရင္းသား လူငယ္မ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး သင္တန္းေက်ာင္းေတြ ေဆာက္ဖို႔ မသံုးသင့္ပါဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ သုေတသန စစ္တမ္းေတြ အရ စစ္တပ္က ဦးေဆာင္တဲ့ အဲဒီ့ နယ္စပ္ေရးရာဝန္ၾကီးဌာန ေက်ာင္းေတြမွာ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ မရွိပါဘူး” ဟု ဆိုသည္။

၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ ႏုိဝင္ဘာလက Khonumthung သတင္းဌာန၏ သတင္းတရပ္တြင္ ခ်င္းျပည္နယ္ အတြင္းရွိ နတလ
ေက်ာင္းမ်ားတြင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ား ႀကီးစုိးေနေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

ခ်င္းျပည္နယ္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ျပည္နယ္ႏွင့္တိုင္း ၁၄ ခုအနက္ အဆင္းရဲဆံုး ျဖစ္သည္ဟု ကုလစစ္တမ္းတေစာင္က ဆိုထားၿပီး အလုပ္လက္မဲ့ ရာခုိင္ႏွႈန္းမွာလည္း ၇၃ ရာခုိင္ႏွႈန္း ရွိေန၍ ထုိစုိးရိမ္မွႈမ်ားမွာ သဘာဝ က်ေပသည္။ ထုိ႔ျပင္ ခ်င္းျပည္နယ္ အတြင္း အစာေရစာ ျပတ္လပ္မွႈမ်ား မၾကာခဏ ျဖစ္ေပၚလ်က္ရွိကာ အစိုးရ စစ္တပ္၏ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မွႈမ်ားႏွင့္ ခရစ္ယာန္ ဘာသာဝင္ ခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ားအား ျမန္မာအာဏာပုိင္မ်ားက စနစ္တက် ဘာသာေရး
ႏွိပ္ကြပ္မွႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနသည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားကုိ ျပည္ပ NGO မ်ားက ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းအား အဆက္မျပတ္ သတိေပးေနရသည္။

ခ်င္းအမ်ိဳးသားေန႔ ျဖစ္သည့္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂၀ ရက္ေန႔က ကုလသမဂၢ ကေလးမ်ားရန္ပုံေငြအဖြဲ႔ (UNICEF) ကုိယ္စားလွယ္ Bertrand Bainvel သည္ ဖလမ္း ျမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ျမိဳ႕ေတာ္ ဟားခါး တို႔သုိ႔ သြားေရာက္ လည္ပတ္ခဲ့ သည္။ ျပည္နယ္ အတြင္းရွိ ကေလးငယ္မ်ား၏ က်န္းမာေရး၊ အာဟာရ ႏွင့္ ပညာေရး က႑မ်ားတြင္ တုိးတက္မွႈ တခ်ိဳ႕ ရွိေၾကာင္း ေတြ႔ခဲ့ရသည္ဟု သူက ဆိုသည္။

“လူေတြကုိ ဗဟုိျပဳၿပီး အားလံုးပါဝင္ႏိုင္တဲ့ ျမန္မာ အစုိးရရဲ႕ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ႀကိဳးပမ္းခ်က္ဟာ ျမန္မာျပည္က ကေလးငယ္
ေတြ အတြက္ မႀကံဳစဖူးတဲ့ အခြင့္အေရးေတြကို ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမွႈ အနိမ့္ဆံုး အလႊာက ကေလးငယ္ေတြအတြက္ အခြင့္အေရးေတြ ရေစပါတယ္” ဟု သူကဆုိသည္။

Bertrand Bainvel က ခ်င္းျပည္နယ္ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ကို ေျပာၾကားရာတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဗဟုိအစုိးရ၏ ခ်ဳပ္ကုိင္မွႈ
ေလွ်ာ့ခ်လိုက္ျခင္းသည္ ျပည္နယ္မ်ားတြင္ ဖြံ႔ျဖိဳးေရး လုပ္ေဆာင္ရာ၌ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ား၏ လိုအပ္ခ်က္ကုိ အဓိကထား၍ လုပ္ေဆာင္ရန္ အခြင့္အလမ္း ပြင့္သြားခဲ့ၿပီး အခ်ိဳ႕တဲ့ဆံုး အလႊာမ်ားကို ကူညီေပးႏုိင္လိမ့္မည္ဟု ဆိုခဲ့သည္။

သုိ႔ရာတြင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ အေျခစုိက္ Physicians for Human Rights (PHR) အဖြဲ႔မွ အႀကီးတန္း ဥပေဒ အက်ိဳးေဆာင္ အရာရွိ Andrea Gittleman က မဇၥ်ိမကို ေျပာရာတြင္ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ ျမန္မာစစ္တပ္၏ ဖိႏွိပ္မွႈမ်ား ခံခဲ့ရသည့္ ခ်င္းျပည္နယ္အတြင္းရွိ လူထုသည္ ရုပ္ပုိင္းဆိုင္ရာ ျပႆနာမ်ားအျပင္ စိတ္ပုိင္းဆိုင္ရာ ျပႆနာမ်ားလည္း ရွိေနသျဖင့္ ထိုျပႆနာမ်ားကုိလည္း ကုိင္တြယ္ေျဖရွင္းေပးရန္ လိုအပ္ေနသည္ဟု ဆိုသည္။

“ခ်င္းျပည္နယ္ အတြင္းမွာ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ PHR အဖြဲ႔ရဲ႕ သုေတသန အရ၊ စစ္တမ္းျပဳလုပ္ေနတဲ့ တႏွစ္တာ ကာလ
အတြင္းမွာ စစ္တမ္းေကာက္ယူမွႈ ေမးခြန္းေတြကို ေျဖၾကားေပးခဲ့တဲ့ မိသားစုေတြရဲ႕ ၉၂ ရာခုိင္ႏွႈန္း ခန္႔ဟာ လုပ္အားေပးဖုိ႔ အဓမၼေစခုိင္းျခင္း ခံခဲ့ရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အဲဒီလို အတင္းအဓမၼ ခုိင္းေစသူေတြကလည္း မ်ားေသာအားျဖင့္ ျမန္မာစစ္တပ္က ျဖစ္ပါတယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။

“ေလ့လာမွႈေတြက ေဖာ္ျပေနတာကေတာ့ စစ္ျဖစ္ေနျခင္း မရွိတဲ့ ေဒသေတြမွာေတာင္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္
ႏႈန္းက ျမင့္မားေနပါတယ္။ အတိတ္က လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မွႈေတြကုိ မွန္ကန္စြာ ကုိင္တြယ္ေျဖရွင္းဖုိ႔နဲ႔ အနာဂတ္မွာ အဲဒီလို ရာဇဝတ္မွႈေတြ မျဖစ္ေအာင္ တားဆီးဖုိ႔အတြက္ ထိေရာက္ျပီး စိတ္ခ်ရတဲ့ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း
ေတြ မရွိေသးသလို အခ်ိဳးေဖာက္ခံရသူေတြ ခံစားရတဲ့ နစ္နာမွႈေတြကို တရားသျဖင့္ ျပန္လည္ ေပးဆပ္မယ့္ အစီအစဥ္မိ်ဳးေတြလည္း ဒီေန႔ထိ မရွိေသးပါဘူး” ဟု သူကဆိုသည္။

PHR အဖြဲ႔၏ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ စီမံကိန္း ညႊန္ၾကားေရးမွဴးေဟာင္း ျဖစ္သူ Bill Davis ကလည္း Andrea Gittleman ၏ အခ်က္အလက္မ်ားကုိ သေဘာတူသည္။

“ခ်င္းျပည္နယ္ လူဦးေရရဲ႕ ၉၀ ရာခုိင္ႏွႈန္း ေက်ာ္ဟာ အရင္ ျမန္မာအစုိးရေတြ လက္ေအာက္မွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မွႈေတြကုိ ခံစားခဲ့ရပါတယ္။ ဝမ္းနည္းစြာနဲ႔ ဆက္ေျပာရရင္ အခုလက္ရွိ အစုိးရ ေအာက္မွာလည္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မွႈေတြကုိ ခံစားေနရဆဲပါပဲ” ဟု Bill Davis က ဆိုသည္။

“က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျဖစ္ေနတဲ့ အတင္းအဓမၼ ခုိင္းေစမွႈေတြ အျပင္ ဘာသာေရး ဖိႏွိပ္မွႈေတြကလည္း ႀကီးမားတဲ့
ျပႆနာ တခုပါ။ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္က PHR အဖြဲ႔က အိႏၵိယမွာ ရွိတဲ့ ခ်င္းဒုကၡသည္ေတြကုိ အင္တာဗ်ဴး ျပဳလုပ္ေတာ့ သူတို႔က သူတို႔အေနနဲ႔ အစုိးရသစ္ကုိ မယံုၾကည္ဘူးလို႔ ေျပာခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ျပန္ဖို႔ မစီစဥ္ၾကဘူးလို႔ သူတုိ႔က ေျပာခဲ့ၾကပါတယ္” ဟု Bill Davis က ဆိုသည္။

PHR အဖြဲ႔က ယခင္ အစုိးရမ်ား က်ဴးလြန္ခဲ့သည့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မွႈမ်ားအား သမၼတ ဦးသိန္းစိန္
ေခါင္းေဆာင္သည့္ လက္ရွိအစုိးရက ကုိင္တြယ္ေျဖရွင္းေပးရန္ ေတာင္းဆုိထားသည္။

“ဒီအစုိးရ အေနနဲ႔ အဆိုးဆံုး လုပ္ႏုိင္တာကေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ အတြင္းမွာ ခ်င္းလူမ်ိဳးေတြ အေပၚ ဘာမွ ဆိုးဆိုးဝါးဝါး မလုပ္ခဲ့သလိုမ်ိဳး ဟန္ေဆာင္လိုက္ဖုိ႔ပါပဲ” ဟု Davis က ဆိုသည္။

“ခ်င္းလူမ်ိဳးေတြ အေပၚ ဒုတိယတန္းစား ႏုိင္ငံသားေတြ သဖြယ္ သေဘာထားျပီး ဆက္ဆံေနျခင္းဟာ သူတုိ႔ရဲ႕
ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးကုိ ခ်ိဳးေဖာက္ရာ ေရာက္ရံုမက သူတို႔ရဲ႕ စိတ္က်န္းမာေရးကုိပါ ထိခုိက္ေစပါတယ္” ဟု Davis က ဆုိသည္။